اهميت «ساختار» و «درونمايه» در اقتباس هاي سينمايي و تلويزيوني هزار و يك شب

The Importance of Structure and Theme in Cinematic and Television Adaptations of One Thousand and One Nights

سينماگران، برنامه سازان تلويزيون، كارشناسان ادبيات و مخاطباني كه با سطح متوسطي از سواد ادبي و سينمايي- تلويزيوني، فيلم هاي اقتباسي را مي بينند، معيارهايي متفاوت براي ارزيابي دارند. به همين قياس، مباني نظري مختلفي در مطالعات تطبيقي اقتباس وجود دارد. بررسي فيلم هاي اقتباسي و مقايسه آنها با منابع ادبي مي تواند با رويكرد مطالعات فرهنگي انجام گيرد كه سرشتي بين رشته اي دارد و بيشتر بر بازخوردهاي فرهنگي تكيه ميكند. يكي از اهداف پژوهش هاي بين رشته اي كمك به بازسازي فرهنگ است كه با تعامل علوم و هنرها تسريع مي گردد. بررسي مناسبات سينما و تلويزيون با مجموعه قصه هاي هزار ويك شب نشان مي دهد اقتباس هايي كه توانسته اند اين اثر را با همان نقش فرهنگي- تاريخي خود بازتوليد كنند، موفقيت بيشتري داشته اند. اين اقتباس ها به ساختار اثر وفادار بوده اند. دليل موفقيت اقتباس هاي وفادار به هزار و يك شباين است كه درونمايه از ساختار برمي آيد و حذف الگوي درونمايه در فيلم هاي اقتباسي، مخاطبان مشترك كتاب و فيلم را راضي نمي كند. روش اين پژوهش، توصيفي- تحليلي است. كنارهم گذاري تحليل هاي ساختاري و دريافته اي معنايي هزار و يك شب، همراه با رجوع به نظريه هايي كه بين انديشه و ساختار به يك رابطه بلاغي قائل هستند، نشان مي دهد چگونه اقتباس هاي وفادار از هزار و يك شب به بازتوليد تاثير فرهنگي اين متن مي پردازند.

Filmmakers، television programmers، experts in literature، and those with an average knowledge in literature، cinema، and television، have different standards in evaluation of adapted movies. Similarly، there are various theoretical foundations in comparative studies of adaptation. Analyzing adapted movies and comparing them with literary sources can be done with a cultural study approach of which nature is interdisciplinary depended more on cultural feedback. From this perspective، examining the relationships between cinema and television regarding One Thousand and One Nights series shows that the adaptations in which the story has been developed according to its very cultural-historical function، succeeded more. These kinds of adaptation were faithful to the structure of the work. The reason why the faithful adaptations to One Thousand and One Nights were successful is that the theme of this book emerges from its structure. Crossing out the theme pattern in adapted movies doesn’t satisfy common addressees of book and movie.