ارزيابي سازگاري 50 رقم انگور روسي در ايران به روش باي پلات ژنوتيپ در محيط (GGE Biplot)

Assessment of the adaptability of 50 Russian grapevine varieties in Iran by genotype and genotype × environment interaction biplot (GGE Biplot) method

اين پژوهش به منظور ارزيابي سازگاري 50 رقم انگور معرفي شده از كشور روسيه از سال‌ 1387 تا 1392 در منطقه اروميه و قزوين انجام گرفت. طرح آزمايشي در قالب بلوك‌ هاي كامل تصادفي با سه تكرار بود. سه همگروه برتر انگور رقم بيدانه سفيد در هر دو منطقه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. سيستم تربيت مورد استفاده در هر دو منطقه كوردن يك طبقه دو طرفه با فاصله كاشت 5/3×2 متر و تعداد بوته در هر واحد آزمايشي دو اصله بود. صفات مورد بررسي شامل عملكرد در هر بوته، طول و عرض حبه، مجموع مواد جامد محلول آب ميوه (TSS)، pH آب ميوه، ميزان اسيد قابل تيتراسيون (TA) و مدت زمان رسيدن محصول بودند. تجزيه واريانس مركب و تحليل سازگاري بر اساس نمودار GGE Biplot به روش مقياس گذاري محيط محور تجزيه به مؤلفه‌ هاي اصلي انجام گرفت. جهت انجام محاسبات از نرم افزار رايانه‌ اي GenStat نسخه 12 استفاده شد. بر اساس نتايج، اثر رقم، محيط و اثرهاي متقابل تمام صفات مورد بررسي در تجزيه واريانس مركب معني‌ دار بود (p≤0.01). در منطقه قزوين رقم Zenbil 13-366 و Ljana نسبت به ساير ارقام برتر بوده و سازگاري بالايي را بر اساس اجزاء عملكرد با اين منطقه داشتند. در منطقه اروميه نيز رقم شماره Ruski Ramphi بالاترين سازگاري را داشت. ارقام Yoski biser، Bobili magaracha و Ramphi Izdangareh از نظر سازگاري اجزاء عملكرد در دو منطقه نامناسب‌ ترين وضعيت را داشتند.

This study was carried out to adaptability evaluation of 50 grapevine varieties introduced from Russia from 2008 to 2013 in Qazvin and Urmia provinces. The experimental design was randomized complete blocks design with three replications. Three superior grapevine clones of white Bidaneh were as control in both areas. The Corden bilateral training system was used in 2×3.5 m space planning and two vines in each experimental unit in the both areas. Measurement traits were: yield per plant, length and width of berry, total soluble solids of juice (TSS), juice pH, juice titratable acid (TA) and harvest time of. Combined analysis of variance and adaptability analysis was performed on the base of GGE Biplot principal components analysis of the environment scaling method. Statistical analysis was done by GenStat ver.12 computer software. The effects of the environments, varieties and environments × varieties were significant in the combined analysis of variance. The adaptability of Zenbil 13-366 and Ljana was higher than other varieties on the base of yield components in Qazvin. Ruski Ramphi had higher adaptability than other varieties in Urmia region. Yoski biser, Bobili magaracha and Ramphi Izdangareh had the most inappropriate situation on the base of yield components in two areas.