پديد آورندگان :
حمزه پور، غلامرضا دانشگاه محقق اردبيلي , توبه، احمد دانشگاه محقق اردبيلي - گروه زراعت و اصلاح نباتات , شيخ زاده، پريسا دانشگاه محقق اردبيلي - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
پروتئين , پيرسون , روغن , شاخص برداشت , غلاف
چكيده فارسي :
آرايش كاشت، يك عامل بسيار مهم در ميزان عملكرد دانه و ساير خصوصيات كيفي گياه روغني كلزا مي باشد، به همين منظور آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1393 در استان اردبيل انجام شد. فاكتور اول شامل ارقام كلزا در سه سطح (هايولا 308، هايولا 401 و آر.جي.اس. 003)، فاكتور دوم فاصله رديف ها در سه سطح (20، 30 و 40 سانتي متر) و فاكتور سوم فاصله بوته ها روي رديف در دو سطح (5 و 10 سانتي متر) بودند. اثر سه گانه رقم در فاصله بين رديف در فاصله بين بوته بر صفات تعداد غلاف، تعداد دانه، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، درصد پروتئين، عملكرد پروتئين و درصد نيتروژن دانه معني دار بود. بيشترين عملكرد دانه (3875 كيلوگرم در هكتار) براي فاصله بين بوته 5 سانتيمتر × رقم هايولا 308 × فاصله رديف 20 سانتيمتر بود. عملكرد روغن در فاصله بين رديفهاي 20 و 30 سانتي متري بالاترين مقدار بود و بيشترين درصد پروتئين در رقم هايولا 308 با فاصله رديف 30 × فاصله بوته 5 سانتي متر به دست آمد. عملكرد دانه با صفات عملكرد بيولوژيك (**85/0=r)، شاخص برداشت (**44/0=r)، درصد روغن (*38/0=r)، عملكرد روغن (**84/0=r)، درصد پروتئين (**46/0=r)، عملكرد پروتئين (**89/0=r) و درصد نيتروژن دانه (**47/0=r) همبستگي مثبت و معني دار داشت. در تجزيه رگرسيون گام به گام، عملكرد دانه به عنوان صفت وابسته تحت تأثير سه متغير، عملكرد پروتئين، درصد پروتئين و عملكرد روغن در مدل رگرسيوني قرار گرفت كه در مجموع 95 درصد از تغييرات عملكرد دانه مربوط به اين سه صفت بود.
چكيده لاتين :
Planting pattern is a crucial factor in grain yield and oil crop quality characteristics of rapeseed, for this purpose a factorial experiment in a randomized complete block design with three replications was conducted in 2014 in Ardabil. The first factor was canola cultivars at three levels (Hyola 308, Hyola 401 and R.G.S 003), second factor row of three levels (20, 30 and 40 cm) and third factor was plants interval on row at two levels including 5 and 10 cm. The triple effect of cultivars × distance between rows × between plants on row was significant on number of pods per plant, seeds number, one thousand seeds weight, seed yield, biological yield, harvest index, protein percentage, protein yield and grain nitrogen content. The highest seed yield (3875 kg/ha) obtained in plant spacing of 5 cm × 20 cm row spacing × Hyola308. Oil yield was highest in row spacing 20 and 30 cm and highest protein content obtained in Hyola 308 with plants interval of 30 × 5 cm, respectively. Seed yield had significant positive correlation with biological yield (r=0.85**), harvest index (r=0.44**), oil percentage (r=0.38*), oil yield (r=0.84**), protein percentage (r=0.46**), protein yield
(r=0.89**) and seed nitrogen (r=0.47**). Stepwise regression analysis, grain yield as dependent trait is influenced by the three variables, protein yield, protein percentage and oil yield regression model, totally 95% of the variations in grain yield was related to these three traits.