مطالعه تأثير نوسانات سطح آب زيرزميني بر پديده‌ فرونشست در منطقه قلعه (آذربايجان شرقي، تسوج)

(Analyzing Influence of Grand Water Fluctuations on Land Subsidence: Ghaleh, Taut (East Azerbaijan

فرونشيني پديده ­اي طبيعي است كه رخداد آن مي‌تواند بر الگوي جريان آب‌هاي سطحي و زيرزميني و كيفيت منابع آبي تاثير منفي داشته باشد. هم­چنين باعث تحميل خسارت بر تأسيسات زيربنايي و علت تبعات اقتصادي و اجتماعي گردد. در مقاله حاضر از داده‌‌هاي سطوح پيزومتري طي 11 سال دوره آماري موجود در منطقه قلعه در تسوج در بخش شمال شرقي درياچه اروميه بهره گرفته شد. مطالعه سطح آب زيرزميني نشان داد كه طي اين سال‌‌ها ميزان سطح آب زيرزميني حدود 25 متر كاهش يافته است. لذا با توجه به ميزان كاهش قابل توجه سطح آب زيرزميني، به بررسي احتمال وقوع پديده فرونشست زمين درمنطقه پرداخته شد. بدين منظور از نقشه‌‌هاي ژئومورفولوژي، زمين شناسي و گسل‌‌ها و لوگ‌‌هاي حفاري استفاده گرديد. تلفيق و تحليل نقشه‌‌ها توسط نرم ­افزارARC GIS و تهيه نقشه‌‌هاي ايزوپيز براي هريك از ماه‌‌هاي سال و سالانه با استفاده از نرم ­افزار Surfer Win و انجام تحليل خوشه‌اي بر روي مقادير سطح ايستابي آب‌‌هاي زيرزميني نشان داد كه طي 11 سال آمار موجود، ميزان فرونشست زمين در برخي از قسمت‌هاي منطقه از جمله روستاي قلعه به وقوع پيوسته است كه اين فرونشست را مي‌توان به افت سطح آب‌‌هاي زيرزميني نسبت داد.

Subsidence is a natural phenomenon which can be reinforced by the interferences and activities of human beings. Ghaleh area in Tasuj is located in North Eastern part of Uremia Lake. The frequent occurrences of draught, expansion of agriculture and the over-population and thus over-exploitation of the water belonging to underground beds and the delicate texture of soil have caused subsidence in some parts of the area. Regarding the existing evidences, the researchers are going to investigate the source of such a phenomenon in this area. To do so, we have used Geomorphologic and geologic data plus fault maps and hypsometric levels during 11 years period (2001-2011). integration and analysis of the maps by using ARC GIS software and the preparation of isopies maps for each of the monthly and annual by using Surfer win software and the cluster analysis based on tree diagram, showed that during the 11 years the amount of subsidence has increased due to the considerable reduction of underground water levels in some parts of the area such as Ghaleh village. On the other hand human factor has been recognized as the most important factor for the subsidence in the area.