مباني مسؤوليت مدني ناشي از اعمال رويه هاي ضد رقابتي (مطالعه تطبيقي در حقوق ايران و اتحاديه اروپا)

A Comparative Study of the Basics of Liability Arising from Anti-competitive Practices (Iran and European unio‎n)

شناختن مبناي هر نوع مسؤوليتي در اِعمال صحيح قواعد آن نوع از مسؤوليت لازم است. اجراي صحيح قواعد مسؤوليت مدني ناشي از نقض حقوق رقابت نيز، مستلزم شناخت مبناي اين مسؤوليت است؛ به‌ويژه آنكه تحليل اين مسؤوليت نسبت به بسياري از حوزه‌هاي ضمان قهري، سابقه‌ي كمتري در ادبيات حقوقي ايران و اتحاديه‌ي اروپايي دارد. حقوق اتحاديه‌ي اروپايي به عنوان يكي از نظام‌هاي پيشروي حقوق رقابت، در پذيرش مسؤوليت مدني رقابتي چالش‌برانگيز بود. تضارب عقايد در رويه‌ي قضايي اين اتحاديه، دستورالعمل خسارات ناشي از نقض حقوق رقابت مصوب 2014 را از جهت قاعده‌گذاري پوياتر نموده است. در اين پژوهش، نظام حقوقي اتحاديه‌ي اروپايي به جهت شباهت‌هاي قاعده‌گذاري با حقوق ايران و تدقيق مؤلفان و دادرسان دادگاه اتحاديه‌ي اروپايي در اين حوزه، مورد تطبيق واقع شده است. دير زماني است كه در تحليل مسؤوليت مدني از مبناي تقصير بهره برده‌ايم. در حقوق اتحاديه‌ي اروپايي، مبناي مسؤوليت بدون تقصير با نتيجه‌ي مسؤوليت محض، در مسؤوليت مدني ناشي از رويه‌هاي ضد رقابتي پذيرفته شده است، اما در حقوق ايران، پذيرش اين مبنا و نظريه‌ي تقصير، به عنوان مبناي واحد مورد قبول، دشوار است. علاوه بر مباني مرسوم، دو مبناي بازدارندگي و عدالت توزيعي به عنوان مباني نويي كه تحليل اقتصادي حقوق در قرن حاضر در حوزه‌ي مسؤوليت مدني ناشي از رويه‌هاي ضد رقابتي به آنها پرداخته است، نيز به عنوان مباني پيامدگرا، در اين دو نظام حقوقي، مورد تحليل واقع‌ شده‌اند.

Knowing the basis of any kind of responsibilities is necessary for the proper exercise of its rules of responsibility. The proper utilization of rules of civil liability resulting from the competition law’s infringements requires knowing the basis of this liability; especially the analysis of this liability has less background in Iranian law literature compared to many liability compulsory fields. European unio‎n Low as one of the leadings systems in the field of competition law was challenging in accepting the civil liability, but exchange of ideas in the precedent of the unio‎n made instructions for damages resulting from a breach of competition law passed in 2014 more dynamic in terms of rule-making. In this research, the European unio‎n’s legal system is taken into consideration because of the similarities in law-making with Iranian law, by the author’s and judges views regarding the in the European unio‎n legal system, are scrutinized. We have benefited from analysis of civil liability. In European unio‎n legal system the basis of civil liability is approved with pure liability in civil liability resulting from anti-competitive practices, but in Iranian law, accepting this basis and fault theory is hardly recognized as an accepted unit. In addition to common principles, deterrence and distributive justice were dealt with as the new foundations where the economic analysis of law is carried out in the civil liability of the competition law’s breach, which have been reviewed as outcome-oriented principles in the two legal systems.