پيش‌بيني احتمال تكرار دوره‌هاي خشكسالي و اثر آن بر پوشش گياهي در استان گلستان

The Prediction Probability of Repeated Drought Periods and Effects on Vegetation in Golestan Province

در اين پژوهش با استفاده از داده‌هاي ايستگاه گرگان بين سال­هاي 2010-1980 روند بارش بررسي شد. به­ منظور استخراج روند بارش از آزمون‌هاي ميانگين متحرك و من-كندال استفاده شد. هم­چنين به ­وسيله شاخص SPI دوره‌هاي خشكسالي استخراج و احتمال رويداد هر يك از حالات مختلف ترسالي و خشكسالي با زنجيره ماركوف محاسبه شد. در ادامه به‌وسيله تصاوير NOAA-AVHRR نوسانات پوشش گياهي تحت تأثير روند بارش بررسي و به‌وسيله زنجيره ماركوف احتمال گذر هر يك از طبقات بررسي شد. نتايج نشان داد در ميان سال‌هاي 2007-2001 و 1994-1990 دوره ترسالي و سال‌هاي 1986-1982 و 2010-2005 دوره خشكسالي رخ داده است. تحليل شاخص خشكسالي روند بارش در اين زمان را تأييد كرده و نشان داد سال‌هاي 2005-2001 شرايط مرطوب و از سال 2005 شرايط خشكي حاكم بوده است. با توجه به ماتريس احتمالاتي ماركوف احتمال گذر خشكسالي شديد به خشكسالي شديد 6/0 و احتمال گذر از خشكسالي شديد به خشكسالي متوسط 13/0مي‌باشد. با همين روند پوشش گياهي نيمه متراكم از سال 1985 به مقدار 494479 هكتار تا سال 2000 به 380120 هكتار كاهش داشته است كه كمترين مقدار در طي سال­هاي مورد مطالعه مي­باشد. از سال 2000 تا 2005 تراكم و مساحت پوشش گياهي افزايش يافته، ولي تحت تأثير خشكسالي اخيراٌ كاهش نشان مي‌دهد و با احتمال 48/0 طبقه بدون پوشش گياهي در شرايط خود باقي مي‌ماند. احتمال تبديل مربوط به پوشش گياهي ضعيف به زمين فاقد پوشش به مقدار 41/0 مي‌باشد. بر اين اساس احتمالاً 214060 هكتار به زمين فاقد پوشش گياهي تبديل شود.

In this study, using Gorgan station data for the period 2010-1980 was studied precipitation trends. In order to extract precipitation trend the moving average and Mann-Kendall test was used. Also, using by SPI (standard precipitation index) drought period and by Markov chain probability event each of the different states drought or wet period was calculated. Then, using NOAA-AVHRR images fluctuations vegetation affected by the precipitation trend and by Markov chain probabilities alternation for each class were examined. Results showed has occurred in 2001-2007 and 1990-1994 Years wet period and in 1982-1986 and 2005-2010 drought period. Study of drought index showed precipitation trend in same period and has occurred wet period in 2001-2005 and drought period from 2005. According to Markov Probabilistic matrix probability alternation from severe drought to same is 0.6 and severe drought to moderate drought is 0.13. In same trend, have decrease semi-dense vegetation from with 494479 hectares in 1985 to less than 380,120 hectares in 2000. Density and area of Vegetation have increased from 2000-2005, but for the reason of drought decrease recently and with 0.48 probabilities will remain non vegetation class in same conditions. The most probability changing is related to sparse vegetation to non-vegetation with 0.41. On this basis, may be will changed 214060 hectares to non-vegetation.