حمايت از حق شهرت در پرتو حقوق مالكيت فكري با رويكرد تطبيقي

(Protection of Publicity Right in the Light of Intellectual Property Rights (Comparative Analysis

ويژگي­ هاي اشخاص مشهور مي­ تواند از طريق پيوستن به محصولات مختلف مورد بهره‌برداري تجاري قرار گيرد. امروزه روش رايج براي اشخاص مشهور اين است كه به سرمايه­ گذاران اجازه مي ­دهند تا ضمن ارائه كالاها و خدمات به مصرف­ كننده، از نام و تصاويرشان به منظور تبليغ كالا استفاده كنند. چنين رويكردي در استفاده از شهرت، تجارت رو به رشدي است كه عملاً آن را به يك صنعت مبدل كرده است و مي ­تواند درآمدهاي هنگفتي را به همراه آورد. با اين حال، بهره­ مندي از شهرت شخصيت ­هاي مشهور بدون رضايت آنان براي اهداف بازرگاني منجر به نارضايتي ­شان و طرح دعاوي حقوقي گرديده است. گسترش حمايت­­هاي قانوني به حق شهرت در ذيل حقوق مالكيت فكري مي­ تواند از حقوق صاحبان اين حق پشتيباني كند. اين مقاله تلاش مي­كند با تبيين شاخصه­ هاي شهرت و بررسي مقررات حاكم بر نظام­ هاي حقوقي پيشرو، ظرفيت اين نظام­­ ها را براي حمايت از شخصيت­ هاي مشهور مورد تجزيه و تحليل قرار دهد و با استفاده از تجارب نظام­ هاي حقوقي راهكار مطلوب حقوقي به منظور نظام‌بخشي به حقوق مالكيت فكري ايران پيشنهاد كند. گفتني است در كشورهاي پيرو حقوق كامن ­لا با استفاده از اصول كلي ناظر بر مالكيت ­هاي فكري و ايجاد تأسيسات نوين حقوقي، حق شهرت مورد حمايت قرار گرفته است. در نظام حقوقي ايران، به دليل فقدان مقررات حداقلي ناظر به اين حق، رويه قضايي كفايت و كارآمدي لازم را در مواجه با نقض حق شهرت نداشته است.

Characteristics of the celebrities can have commercial values and be in use of different products. Nowadays the common ways for celebrities in this regard is that they let the investors use their name and image to advertise a certain product. This approach toward fame is becoming a developing business and in a way it can be called an industry which can amount to a lot of revenue. However use of the celebrities fame without their consent with commercial purpose can led to their dissatisfaction and a legal complaint. Legal support extension to fame right in intellectual property rights can support these rights owners. This paper will analyze features of fame and reputation, developed legal system regulation in this regard and capacity of theses legal systems for supporting the celebrities. By using these legal systems experiences we will introduce useful suggestion to Iran's intellectual property law. It should be said that in common law systems with the implications of intellectual property law principles and new legal establishments, fame and reputation rights has been supported. But in Iran legal system, with the lack of the minimum regulation in regard to this matter, legal precedent doesn’t have the necessary effectiveness to act upon such matters.