واكاوي قالب شناسي حواله با رويكرد به ديدگاه صاحب عروه

The Examination of Formalization of Assignment with the Approach of Al-Orwato Al-Wousqa Point of View

بررسي ادبيات مكتوب فقه شيعه به وضوح از اين واقعيت گزارش مي ­دهد كه گاه، قالب شناسي برخي از اعمال فقهي حقوقي، محل اختلاف دانشيان فقه شيعه مي­ باشد. حواله يكي از معاملات معيني است كه در روابط اقتصادي و معاملات تجاري عصر كنوني، كاربرد چشمگيري دارد. در سده ­ي اخير، دانشيان فقه شيعه، تفسيرهاي متفاوتي درباره­ ي قالب شناختي حواله، ارائه مي­ دهند؛ مشهور فقيهان شيعه، حواله را عقدي با يك ايجاب و يك قبول مي­ دانند و در برابر، برخي ديگر از دانشيان فقه شيعه كه صاحب عروه، رهبري آنان را عهده ­دار است، به مخالفت با ديدگاه مشهور فقيهان شيعه بر مي­ خيزند و از ايقاع خواندن حواله، سخن مي ­گويند. اينكه مباني هر يك از دو ديدگاه مذكور چيست و چه نقدي متوجه­ي هر يك از دو ديدگاه مي­ باشد، مهمي است كه نوشتار حاضر به بيان و بررسي آن، اهتمام دارد و از اين گذر نمايان مي­ گردد كه عمل فقهي حقوقي حواله، از چنان ظرفيتي بر خوردار است كه حسب اراده­ ي متعاملان، مي­ توان آن را در هر يك از دو قالب عقد و ايقاع واقع ساخت.

The written literature of the Shiite jurisprudence shows that some jurisprudential conducts are disputable among scholars of jurisprudence with regard to formidable uses of assignment for various commercial and economical transactions in the contemporary world. The famous scholars of jurisprudence know that assignment is a contract including proposal and acceptance while others consider it as a unilateral right. This article deals with the criteria and criticism of these two points of view and clarifies that assignment meets the capacity of being contract based on transactors' will to be utilized as a proposal and acceptance or unilateral right.