تأثير سطوح مختلف شوري بر جوانه زني و رشد گياهچه ژنوتيپ هاي مختلف گندم

The Effects of Salinity Stress on Related germination traits of wheat genotypes

شوري يكي از اصلي ترين تنش هاي اسمزي است كه رشد و توليد گياه را از طريق تغيير در تعادل يوني و اسمزي محدود مي كند. به منظور بررسي آثار تنش شوري بر جوانه زني، رشد رويشي و برخي شاخص هاي جوانه زني، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تكرار در سال 1389 در آزمايشگاه كشاورزي دانشگاه پيام نور اروميه به اجرا در آمد. فاكتورهاي آزمايش شامل 8 ژنوتيپ شهريار، سرداري، سرداري 39، سرداري 101، زرين، اروند، fgs و آذر 2 و 6 سطوح شوري شامل 0، 2، 4، 8، 12 و 16 دسي زيمنس بر متر محلول كلريد سديم بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه سطوح مختلف شوري اثر بسيار معني داري را بر درصد جوانه زني، وزن خشك ريشه چه، وزن خشك ساقه چه، وزن خشك گياهچه، يكنواختي جوانه زني، طول ساقه چه، شاخص مقاومت به شوري و طول ريشه چه داشتند. با افزايش شوري كليه صفات فوق كاهش يافتند به طوري كه بالاترين مقدار هريك از صفات فوق از تيمار شاهد و كمترين مقدار از سطح شوري ds/m 16 بدست آمد. ژنوتيپ مختلف نيز در سطوح شوري مختلف، پاسخ هاي متفاوتي از خود نشان دادند و مقاومت هاي متفاوتي داشتند. ژنوتيپ زرين، اروند و سرداري نسبت به شوري تحمل بيشتري داشته و شوري حداكثر ds/m 12 را تحمل مي كنند و در شوري ds/m 16 كاهش مقدار صفات اين ژنوتيپ بيش از 60 درصد بود و ژنوتيپ آذر 2 و سرداري 101 ژنوتيپ حساس به شوري مي باشند.

Salinity stress is the most important osmotic stress that limits growth and production of crop via changing ion and osmotic balance. In order to investigation of salinity stress effects on germination، vegetative and some germination indices an experiment conducted by factorial based on randomized completely block designs with 4 replications in 2010 in department of agriculture of Urmia Payame Nor. The factors were 8 genotypes (Shahriar، Sardari، Sardari 39، Sardari 101، Zarin، Arvand، fgs and Azar 2 and 6 level of salinity (0 -2-4-8-12-16) ds/m from Nacl. The results showed that different levels of salinity had significantly effects on germination percent، root dry weight، seedling dry weight، plantlet dry weight، germination rate، germination uniformity، stem length، stress tolerance index and root length. With increasing salinity stress all of traits decreased، so the highest obtained from control treatment and the lowest obtained from salinity level of 16 ds/m. The genotypes respond differently to salinity levels. It seems genotypes of Zarin، Arvand and Sardari have more tolerance to salinity conditions. Genotypes of Sardari 101 and Azar 2 were sensitive to salinity stress.