بررسي نقش ابزارهاي مديريت استراتژيك در برنامه‌ريزي منابع انساني راهبردي

An Appraisal of the Role of Strategic Management Tools in Strategic Human Resource Planning

منابع انساني، مهم‌ترين منبع راهبردي سازمان‌ها به شمار مي‌آيند و برنامه‌ريزي راهبردي در جهت جذب و نگهداري كاركناني توانمند و متخصص از اولويت خاصي در سازمان­ها برخوردار است. دراين‌راستا هدف اصلي پژوهش حاضر، بهره‌گيري از ابزارهاي مديريت راهبردي براي برنامه‌ريزي منابع انساني است. جامعۀ آماري شامل مديران و كاركنان سازمان بيمه تأمين اجتماعي بوده و حجم نمونه به روش كوكران 72 نفر تعيين شد. براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه محقق‌ساخته شامل 42 گويه براساس طيف ليكرت پنج‌گزينه‌اي استفاده شده است. ابزارهاي مديريت راهبردي مورداستفاده شامل ماتريس عوامل داخلي و خارجي، تحليل SWOT و ماتريس برنامه‌ريزي كمي راهبردي QSPM مي‌باشند. يافته‌ها نشان داد در ماتريس عوامل داخلي ضعف (38/2) و در ماتريس عوامل خارجي فرصت (61/2) در مديريت منابع انساني سازمان وجود دارد. با استفاده از تحليل سوات، ده راهبرد برنامه‌ريزي منابع انساني مشخص و با ماتريس برنامه‌ريزي راهبردي كمي رتبه‌بندي شدند. راهبردهاي تهاجمي گزينش و ارزيابي علمي و اصولي نيروهاي تحصيل‌كرده و افزايش ظرفيت جذب نيروهاي تخصصي و توانمند و راهبرد تدافعي نظام‌مندكردن نظام انتصاب و جانشين‌پروري براساس شايستگي از مهم‌ترين راهبردهاي برنامه‌ريزي منابع انساني بوده­اند.

Human resource is considered as the most important strategic source for organizations. Strategic planning for attraction and maintenance of highly skilled and expert personnel is of special priority in organizations. Hence, the main purpose of this research is to apply strategic management tools for human resource planning. The statistical population consists of managers and employees of the Social Security and Insurance Organization. A sample of 72 subjects was formed by the Cochran Method. A researcher-made questionnaire including 42 items, based on the five-choice Likert scale, was used for data collection. The strategic management tools included internal and external factors matrices, SWOT analysis, and quantitative strategic planning matrix (QSPM). The findings show that there are weaknesses in the internal factors matrix (2.38), and opportunities in the external factors matrix (2.61) for human resource management. Using SWOT analysis, ten human resource planning strategies were identified and ranked with quantitative strategic planning matrix. The proactive strategies of scientific and essential selection and evaluation of educated employees and increasing the capacity for recruiting specialized and empowered personnel, and the defensive strategy of systematization of the appointment and succession system based on merit are the most important strategies for human resource planning.