رابطه‌ مديريت دانش با قابليت نوآوري با توجه به نقش تعديل‌گر جهت‌گيري استراتژيك

The relationship between knowledge management and innovativeness with regard to the moderating role of strategic orientation in

هدف اصلي اين پژوهش مطالعه رابطه‌ي مديريت دانش با قابليت نوآوري در يك هلدينگ ايراني بود. همچنين، با در نظر گرفتن نقش تعديل‌گر جهت‌گيري‌هاي استراتژيك سعي شد پيشنهاداتي كاربردي به مديريت هلدينگ و شركت‌هاي تابعه براي افزايش سطح قابليت نوآوري از مجراي ايجاد تركيب مناسبي از مديريت دانش و جهت‌گيري استراتژيك در شركت‌هاي مذكور ارايه شود. جهت تعريف مديريت دانش چهار مؤلفه‌ي اجتماعي‌سازي، بيروني‌سازي، دروني‌سازي و تركيب، براي قابليت نوآوري سه مؤلفه اداري، فرآيندي و توليدي و براي جهت‌گيري استراتژيك سه شكل كارآفرينانه، فناورانه و مشتري‌گرايانه حاصل شدند. با پيروي از فسلفه‌ي اثبات‌گرايي و روش پيمايش، از ابزار سنجش پرسش‌نامه(مشتمل بر 55 پرسش) جهت گردآوري داده‌هاي ميداني استفاده شد. جامعه آماري پژوهش در سطح تحليل نخست(سازمان) شامل كليه شركت‌هاي زيرمجموعه(78 مورد) و در سطح تحليل دوم(فرد) كليه كاركنان شركت‌ها(حدود 11000 نفر) بود. نمونه‌گيري در سطح سازمان به شيوه تصادفي ساده و با استفاده از فرمول كوكران(65 سازمان مشتمل بر 8200 نفر) و در سطح فرد نيز به شيوه تصادفي ساده و با استفاده از فرمول كوكران(367 نفر) صورت گرفت. نرمال بودن داده‌ها از مجراي آزمون كولموگروف-اسميرنوف و روابط بين متغيرها و برازش مدل مفهومي پژوهش از طريق آزمون همبستگي پيرسون و آزمون معادلات ساختاري تأييد شدند. در نهايت مشخص شد كه مديريت دانش با قابليت نوآوري و تمامي ابعاد آن در شركت‌هاي با جهت‌گيري‌هاي استراتژيك كارآفرينانه و مشتري‌گرايانه رابطه‌ي مثبت و معنادار دارد، اما در شركت‌هاي با گرايش فناورانه اين رابطه معنادار نبود.

The main objective of this study is to examine the relationship between knowledge management (KM) and innovation capability in a holding in Iran. Furthermore, regarding moderating role of strategic orientation, some practical recommendations are proposed to holding and its subsidiaries management focusing on a combination of knowledge management and strategic orientation. The literature review identified four dimensions consisting of socialization, internalization, externalization and combination for KM, three dimensions consisting of administration, process and production for innovativeness concept and three forms consisting of entrepreneurial, technological and customer for strategic orientation concept. Following the positivism philosophy and the survey method, a questionnaire (consisting of 55 questions) was distributed to collect field data. The study population in the first level of analysis (organization) includes all subsidiaries (78), and at the second level of analysis (individual) all employees (about 11,000 people). The random sample was selected using the Cochran; at the organizational level including 65 organizations, and at the individual level including 367 participants. Data normality approved through the Kolmogorov-Smirnov test. Then, the relationships between variables and conceptual models were examined through Pearson correlation and structural equation model. Finally, it was found that the relationship between KM and innovativeness and its dimensions is meaningful in the organizations utilizing entrepreneurial and customer orientation and is meaningless in the organization with technological orientation.