ارزيابي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك و ارتباط آنها با اسانس مخروط‌هاي گياه پيرو (Juniperus communis) در مراتع ييلاقي هزارجريب استان مازندران

Evaluation of soil physical and chemical properties an‎d their recpect with essential cones of Juniperus Communis in Mountainous Rangelands of Hezarjarib - Mazandaran province

در نظر گرفتن ويژگي‌هاي محل رويش و موقعيت گياه در طبيعت از عمده عواملي هستند كه مي‌تواند بر ميزان و كيفيت اسانس گياهان تاثير داشته باشد. پيرو (Juniperus communis) گياهي است هميشه سبز كه متعلق به تيره سرو (Cupressaceae) است. اين گياه اسانس‌دار از مهمترين گياهان رويشگاه‌هاي كوهستاني ايران به شمار مي‌رود. در اين تحقيق به بررسي ويژگي هاي اسانس مخروط هاي اين گياه در مراتع ييلاقي هزارجريب بهشهر در استان مازندران پرداخته شد. ابتدا از پايه‌هاي مورد نظر در طبقات ارتفاعي 1950، 2050، 2150 و 2250 متر از سطح دريا مخروط گياه جمع آوري شد، سپس نمونه‌ها در هواي آزاد تحت سايه خشك گرديدند. اسانس مخروط گياه به روش تقطير با آب توسط دستگاه كلونجر جمع آوري وجهت شناسايي تركيبات اسانس از دستگاه GC/MS استفاده شد. تجزيه و تحليل آماري داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرديد. در مجموع 60 تركيب شناسايي گرديد كه تركيبات سابينن، آلفاپينن، ترپينن-4-ال و جرماكرن‌دي داراي بيشترين مقدار در اسانس اين اندام از گياه بودند. نتايج حاصل از بررسي اثر رويشگاه بر تركيب اسانس مخروط نشان داد كه بازده وزني اسانس اين اندام به طور معني داري از رويشگاه 1 به رويشگاه 4 افزايش يافته است. تركيبات آلفاپينن، آلفاترپينن، آلفاترپينولن و گاما المن نيز تحت تاثير رويشگاه بودند ولي اختلاف معني‌داري در ديگر تركيبات ميان رويشگاه‌هاي مختلف ديده نشد. همچنين نتايج حاكي از وجود همبستگي معني‌دار ميان برخي عناصر خاك و تركيبات اسانس گياه مورد مطالعه بوده است.

Considering the characteristics of growth location and plant location in the wild are of major factors that could affect the amount and quality of essences. Juniperus Communis is a type of plant that is always green and belongs to Cupressaceae. This plant is of the most important plants in the mountain plant-growing places of. The present research studied the essences of cone of the plant in summer meadows of Hezar Jarib in Behshahr. Firstly, cones were collected from the desired bases in height of 1950, 2050, 2150 and 2250 meters above sea level. Afterwards, the collected samples were dried in the open air under the shade. The essences of the plants were obtained using water distillation by the Clevenger and the components of the essence were identified using GC/MS machine. Data analysis was carried out through SPSS software. Based on the results, 60 components were identified in the essence of cone which Sabinene, α-pinene, Limonene, Terpinen-4-ol and Germacrene D had the most amount of essence in the meantime. Moreover, the results indicated that weight efficiency of essences in the bases was enhanced from the plant-growing place number 1 to plant-growing place number 4. The components of α-Pinene, γ-Terpinene, α-terpinolene and γ-elemen were also affected by the plant-growing places but there were no more significant differences in other components of intera-plant-growing places.In addition, results indicated a significant correlation between some soil elements and components of the essential oils.