بررسي اصل اقتصاد زباني در واژه گزيني فرهنگستان زبان و ادب فارسي

The scale of observance of linguistic economy principle in Academy of Persian Language and Literature word selection

واژه گزيني، فرآيند معادل يابي براي واژه هاي زبان هاي ديگر دريك زبان است. درزبان فارسي واژه گزيني به صورت رسمي دردو حوزۀ عمومي و اختصاصي برعهدۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسي است. دراين پژوهش، ميزان رعايت اصل اقتصاد زباني كه بيانگر استفاده از كمترين موادزباني براي بيان بيشترين مفهوم است را در واژه هاي وضع شده بررسي كرده ايم. براين اساس واژه هاي مصوّب فرهنگستان از سال (1376) تا (1391) را با تكيه بر تعداد واژه و تكواژ بررسي كرده ايم. با به دست آوردن ميانگين شانزده سال، در بخش واژه هاي عمومي به اين نتيجه رسيديم كه به ترتيب 45.78% و 15.93% اين واژه ها اصل اقتصاد زباني را رعايت نكرده اند. در بخش واژه هاي اختصاصي عدم رعايت در تعداد تكواژ 69.14% و در واژه 26.39% است. بنابراين، يكي از دلايلي كه برخي واژه هاي مصوّب فرهنگستان به سختي اقبال عام پيدا مي كند، رعايت نكردن اصل اقتصاد زباني در فرآيند واژه گزيني است و در اكثر مواردي كه اين واژه ها مورد استقبال مردم قرارگرفته اند، اين اصل رعايت شده است.

Word selection is process of selecting equivalents for foreign words in language. In Persian, Persian Academy is incharge of word selection in general and private sections. In this research, the selected words have been studied according to scale of observance of linguistic economy principle meaning ,use the least linguistic materials to express the most concepts. the selected words by Persian Academy from 1376 to 1391 are studied based on the number of words and morphemes. By surveying average of these sixteen years, selected words based on morphemes (15.98%) and based on words (45.78%) arent economic and the selected private words based on morphemes (69.14%) and based on words (26.39%) arent economic. Consequently, one of the reasons which some of the Persian Academy selected words arent common among people is lack of observance of the linguistic economy principle, While some common selected words are selecting according to the linguistic economy principle