بررسي و تحليل پديدۀ‌ دوزبانگي در شعر معاصر عربي (مطالعة موردپژوهانه: ديوان"شوقيات" أحمد شوقي)

Studying and analyzing bilingualism in Contemporary Arabic Poetry Case study of Shoghiat Divan of Ahmad Shoghi

دوزبانگي، شاخه‌اي از جامعه‌شناسي زبان است كه افراد با رمزبندي هاي زباني مختلف آن را در روابط خويش به‌كار مي‌گيرند. اين اصطلاح نخستين بار توسط زبان‌شناس آلماني" كارول‌كرومباخر" و « ويليام مارسيه» فرانسوي مطرح شده است. در پرتو تاثير مستقيم مسئله دوزبانگي بر توان آفرينش يك اديب و اهميت آن در انتقال مفهوم به‌ مخاطب، پژوهش حاضر مي‌كوشد با روش توصيفي ـ تحليلي و بر اساس مطالعات كيفي، اين عنصر فراگير در شعر معاصر عربي را با تكيه بر شعر شاعر معاصر مصر "احمد شوقي" مورد بررسي و واكاوي كنند. دستاوردهاي پژوهشگران بيانگر آن است كه دو يا چند زبانگي شوقي سبب كاهش اعتماد به‌نفس فردي و اجتماعي وي شده و وابستگي او را به‌فرهنگ و هويت عربي كاهش داده است. افزون بر آن، اين پديده، ناكارامدي در واژه سازي، عدم كاربست متجانس‌ها و مترادف‌ها، لغزش‌هاي زباني و عروضي را براي وي به‌دنبال داشته است. ديگر اينكه مي‌توان استباط كرد كه دوزبانگي از مانايي و پويايي زبان شوقي كاسته و خلاقيّت ادبي و هنري او را به‌اندازة چشمگيري كاهش داده است.

Bilingualism is a branch of language sociology meaning that different people and groups use different language codes in their interactions. This term was proposed for the first tome by Ibne-e Khaldoon the Arab linguist and also by German linguist، Karol Kermbakher. With regard to the role of bilingualism in literary creation by an author، this study aimed to investigating this phenomenon in contemporary Arabic poem by concentrating on Ahmad Shoghi poem based on qualitative study and by using analytic-descriptive methods. The finding of the research shows that two or multi-lingual of Ahmad Shoghi caused decreasing of his self-cofidence and also decreases his relationship to noble Arabic identity and culture.His low vocabulary-building knowledge resulted in his not being able to make phrases and also not being able to use homogeneous phrases and synonyms. In his work، this caused many linguistic and prosodic errors. This phenomenon decreases activeness of his literary language and destroys his literary and artistic creativity not letting him to enjoy the full potentials of the Arabic language