نقدي بر كتاب آموزش ترجمه با نگاهي به وضعيت كتاب هاي آموزش ترجمه در ايران

A Review of Hassan Hashemi-Minabad's Amoozesh-e Tarjomeh [Learning Translation] in the Context of Translation Textbook Development in Iran

چهار ركنِ اصلي در سنجشِ يك كتابِ آموزشي عبارت اند از سنجشِ دستاوردهاي كتاب با نظر به مبانيِ علميِ حوزه ي موردِ نظر، مقايسه ي كتاب با كتاب هاي مشابه، بررسيِ جايگاهِ كتاب در نظامي كه قرار است آن را موردِ استفاده قرار دهد، وارزيابيِ حاصلِ كتاب در چارچوب پيش فرض هايي كه نويسنده در نظر داشته است. جستارِ كنوني مي كوشد تا با نگاهي به اين چهار ركن به بررسيِ كتابِ آموزشِ ترجمه به قلمِ حسن هاشمي ميناباد (1394) بپردازد. در اين راستا، پس از بررسيِ كوتاهِ پايه هاي نظريِ نگارشِ كتاب هاي آموزشيِ ترجمه، به اختصار به وضعيتِ اين حوزه در ايران مي پردازيم. سپس كتابِ هاشمي ميناباد را با توجه به مطالبِ طرح شده به نقد و سنجش مي گذاريم. بنابر نتيجه ي اين سنجش، مزيتِ اصليِ كتاب اين است كه ريشه در تجربه ي تدريسِ عمليِ ترجمه دارد.همچنين نهايتِ دقت در ويژگي هاي صوريِ آن اِعمال شده است. متن ها نيز داراي تنوعي بسيار و ترتيبي منطقي از آسان به دشوار هستند. اما بزرگ ترين كاستيِ كتاب نداشتنِ شالوده هاي منسجمِ نظري و ارائه ي پراكنده ي مطالب است، به نحوي كه ترجمه آموزِ مبتدي قادر نيست به استنباطِ قواعدي كارآمد در ترجمه بپردازد.به همين دليل، اين كتاب را به شكلِ كنوني نمي توان به عنوانِ يك كتابِ درسيِ مستقلِ دانشگاهي در نظر گرفت، بلكه بهتر است از آن به عنوانِ منبعي كمكي براي آشناييِ بيشترِ دانشجويان با مثالهاي عملي استفاده شود.

Four major criteria for evaluating a textbook include evaluation of achievements with regard to the theoretical principles in the field in question, comparison with related books, assessment in the context of the system that is intended to use the book, as well as assessment against the author's implicit or explicit presuppositions. With a view to the above criteria, this paper seeks to review Hassan Hashemi-Minabad's Amoozesh-e Tarjomeh [Learning Translation] (1394). In the first section, the theoretical foundations of developing translation textbooks are discussed. Section two briefly deals with the issue of translation textbooks in Iran. Within this context, Hashemi-Minabad's book is reviewed in the next section. As discussed in the conclusion, the major advantage of the book is that it is based on the author's experience of teaching translation in an academic context. Moreover, the formal features of the book seem to have been prepared with great care and precision. Also the translation materials are presented in a logical easy-to-difficult order. The major drawback, however, is lack of a solid translation-theoretical basis so that the learner is not given the opportunity to infer a set of systematic principles for themselves. In conclusion, the book does not meet the requirements of an academic textbook and should be rather used as a complementary material which is rich in practical examples.