محاسبه مدول هاي الاستيك و پارامتر هاي مقاومتي سنگ و بررسي رابطه آنها با ميزان تخلخل در سازند دالان در يكي از چاه هاي ميدان گازي پارس جنوبي

Calculation of elasticity modulus and rock strength parameters and their relationship with porosity in Kangan and Dalan formations in one of the well in south pars gas field

پارامترهاي الاستيك سنگ را مي توان شامل مدول يانگ، نسبت پوآسون، مدول بالك و مدول برشي دانست. مدول يانگ سنگ همراه ميزان مقاومت تك محوري، دو پارامتر كليدي در تعريف سنگ بكر هستند. مدول هاي الاستيك معرف ميزان صلبيت سنگ بوده و به عنوان شيب نمودار تنش- كرنش شناخته مي شود. اين پارامترها كه نشان دهنده ميزان مقاومت سنگ در برابر شكست هستند، از پارامترهاي مهم براي تحليل پايداري ديواره چاه به شمار مي روند. با توجه به در دسترس نبودن و گران بودن داده هاي مغزه، و همچنين توجه به اين مسئله كه داده هاي حاصل از مغزه به صورت پيوسته نبوده و در تمام نقاط چاه در دسترس نيستند، استفاده از لاگ DSI براي محاسبه مدول هاي الاستيك يكي از بهترين روش ها براي محاسبه اين پارامترها است. همچنين با استفاده از اين لاگ مي توان مدول هاي الاستيك را به طور پيوسته در چاه، موردمطالعه قرارداد. در اين مطالعه پارامترهاي الاستيك ديناميك با استفاده از نمودار چاه پيمايي DSI، و نمودار چگالي براي سازند دالان محاسبه شد. با توجه به اينكه پارامترهاي محاسبه شده با استفاده از سرعت امواج صوتي از نوع پارامترهاي ديناميكي هستند، لذا اين پارامترها با استفاده از روابط تجربي مناسب به مدول هاي استاتيك تبديل شدند. پارامترهاي مقاومت سنگ با استفاده از روابط تجربي كه به طور متداول در صنعت نفت براي تعيين پارامترهاي مقاومت سنگ استفاده مي شوند، محاسبه شدند. اين پارامترهاي با توجه به مدول هاي الاستيك استاتيك و همچنين مقادير تخلخل و حجم شيل محاسبه شد. مقايسه مقادير مدول هاي الاستيك و پارامترهاي مقاومتي سنگ با ميزان تخلخل نشان داد كه ميزان تخلخل با مدول هاي الاستيك و پارامترهاي مقاومتي سنگ رابطه عكس دارد، به طوري كه با افزايش تخلخل ميزان مدول هاي الاستيك و پارامترهاي مقاومتي سنگ كاهش يافته است.

The elastic parameters of the rock include the Young modulus، the Poisson ratio، the bulk modulus and the shear modulus. Young modulus with the unconfined compressive strength of rock، are two key parameters in the definition of intact rock. Elastic modulus represents the amount of rock rigidity and is known as the stress-strain chart slope. These parameters represent of rock strength to failure، are important parameters for the stability analysis of wellbore stability. According to the unavailability and cost of core data، and also attended to this fact that the data from the core are not continuous and not available at all points in the well، the uses of DSI logs is one of the best methods for calculating elastic modules. Using these logs، you can also study elastic moduli continuously in a well. In this study، elastic dynamic parameters were calculated using the DSI and density logs for the Dalan Formation. Attention to the fact that the calculated parameters using the velocity of the sound waves are of the type of dynamic parameters، these parameters were have converted to the static modules using appropriate empirical relationships. The rock strength Parameters were calculated using the experimental relationships commonly used in the oil industry to determine rock strength parameters. These parameters were calculated according to static elastic modulus as well as porosity and shale volume. Comparing the values of elastic modulus and rock strength parameters with porosity showed that porosity with elastic modulus and rock strength parameters has an inverse relationship، so that with increases the porosity، the elastic modulus and rock strength parameters have been reduced.