رابطة متقابل جامعه و ابتلاءهاي اجتماعي پيامبران (تحليل موردي داستان ابراهيم)

The Bilateral Relationship of Society and Social Trials of the Prophets (Case Study: Abraham’s Story)

طبق رويكرد قرآن كريم، حيات انساني آميخته با آزمون است و تعالي و تكامل انساني رابطه‌اي متقابل با آن دارد. پيامبران اُسوه‌هاي عيني ابتلاء‌هاي الهي بودند و گزارش ابتلاء ايشان در قرآن با گزينشي هوشمندانه انجام شده‌است. برابر فرضية اين پژوهش، پديداري ابتلاي پيامبران رابطه‌اي متقابل با شرايط فردي و اجتماعي آنان دارد. بنابراين، آزمون پيامبران متناسب با گفتمان جامعة روزگار آنان بوده‌است و شناخت اين گفتمان در تفسير اين ابتلاء‌ها امري ضروري است. از اين‌ رو، تحليل شرايط فرهنگي، اقتصادي و سياسي جامعة زيستي پيامبران، در تشخيص زمينه‌هاي اجتماعي ابتلاء ايشان كارآمد است و به دنبال آن، تصويري دقيق‌تر از چرايي، چگونگي و توجيه تنوع گونه‌هاي ابتلاء آنان در اختيار ما قرار مي‌دهد. مسئلة اصلي اين پژوهش، تحليل زمينه‌هاي اجتماعي مؤثر در پديداري ابتلاء‌هاي قرآني حضرت ابراهيم(ع) به منزلة اُسوة عيني فرازمندي در آزمون‌هاي الهي است. بدين منظور، پس از تبيين چيستي ابتلاء و مؤلفه‌هاي آن، با بررسي فضاي حاكم بر جامعة عهد ابراهيم(ع)، زمينه‌هاي پديداري ابتلاء‌هاي وي را ذيل نهادهاي اجتماعي مرتبط با آن تبيين مي‌كند. اين پژوهش، پيوند ميان گونة ابتلاء و شرايط اجتماعي عصر ابراهيم(ع) را نشان مي‌دهد و نسبت‌سنجي ويژگي‌هاي عصر پيامبران با ابتلاء ايشان را روشي براي تحليل ابتلاء اجتماعي پيامبران در قرآن مي‌داند.

According to the Holy Quran, human life is interwoven with trials, and this life with its trials in turn has a bilateral relationship with human exaltation and perfection. Prophets are considered as being the exact role models of divine trials, whose accounts of tests are intelligently selected in the Quran. Based on the assumption of this research, the prophets’ trials appear in accordance with the bilateral relationship of their individual and social conditions. Therefore, the trials are formed proportional to the discourse of the societies of their eras, being aware of which is necessary for us to interprete these trials. Thus, analysing the cultural, economic, and political conditions of the prophets’ societies is efficient at recognizing the social grounds for their trials; and as a result, it may provide us with a more thorough depiction of the reason, quiddity, and justification of the varieties of trials. The central problem of this research is to analyse the social grounds effective in the appearence of the Quranic trials of Abraham (pbuh) as a tangible triumph in divine tests. Hence, after explaining the quiddity of trial and its components, by examining the atmosphere of Abraham’s society, we identified the grounds of appearence of his trials under the relevant social institutions. This research displayed the connection beween the type of trial and Abraham’s social circumstances, and took the proportionality of the features of the prophets’ eras with their trials as a method to analyse the social trials of the prophets in the Quran.