عوامل سازماني موثر بر شايستگي مدرس باليني؛ مطالعه كيفي

Effective organizational factors on a clinical teacher competency; a qualitative research

اهداف: مربيان باليني براي انجام موثر نقش خود نيازمند صلاحيت و شايستگي لازم هستند. اين شايستگي تحت تاثير عوامل گوناگون برون فردي قرار مي گيرد و بيشتر مطالعات انجام شده در پرستاري، ويژگي هاي عوامل فردي را گزارش نموده اند و خيلي ناچيز به عوامل سازماني توجه كردند. در عين حال بررسي درك و تجارب ذينفعان و افرادي كه به طور فعال درگير با اين مساله هستند، در شناخت اين عوامل از اهميت ويژه اي برخوردار است. اين مطالعه با هدف تبيين تجارب دانشجويان و مربيان پرستاري از عوامل سازماني موثر بر شايستگي مدرس باليني انجام شد. روش ها: اين پژوهش مطالعه اي كيفي است كه به روش تحليل محتوي در دانشگاه علوم پزشكي بابل در سال 1388 با انجام مصاحبه بدون ساختار با 12 دانشجوي پرستاري و 10 مربي باليني انجام شد. داده ها از طريق مصاحبه بدون ساختار و يادداشت هاي عرصه جمع آوري شد و به روش تحليل محتواي كيفي قراردادي مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: 108 كد اوليه در 25 كد مفهومي قرار گرفت كه در مجموع در 7 طبقه و 3 درون مايه تقسيم شد. درون مايه هاي اصلي «برانگيزاننده بودن محيط يادگيري» (2 طبقه)، «پرسشگري دانشجويان» (2 طبقه) و «ناكارآمدي مديريت آموزشي» (3 طبقه) بودند. نتيجه گيري: شايستگي مدرسان باليني پرستاري ضمن نياز به ويژگي هاي درون فردي مدرس تحت تاثير عوامل برون فردي و سازماني مثل ويژگي هاي محيط يادگيري، خصوصيات دانشجويان و كارآمدي مديريت آموزشي موسسه قرار دارد. لذا لازم است تا ضمن پياده كردن سيستم شايسته محور براي گزينش و ارزشيابي مدرسان باليني، مجموعه عوامل فوق هم درنظر گرفته شود.

Aims: Clinical instructors need competency to play their role effectively and their competency is affected by various interpersonal factors. Most of previous nursing studies have reported individual factors and have paid too little attention to organizational factors. At the same time, evaluating the experience of stakeholders and people who are actively involved in this issue is important in recognition of these factors. Therefore, this study was carried out to explain the experiences of nursing students and instructors on organizational factors affecting the competency of clinical instructors. Methods: This qualitative study was carried out through content analysis method in Babul Medical University in 2009 by unstructured interviews with 12 nursing students and 10 clinical educators. Data were collected by unstructured interviews and field notes and then were analyzed by contract qualitative content analysis. Results: 108 original codes were put into 25 concept codes, 7 classes and 3 themes. The main themes were "the stimulation capability of the learning environment" (2 categories), "the students’ inquiry" (2 categories) and "the inefficiency of educational management "(3 categories). Conclusion: The competency of clinical nursing instructors is influenced by organizational and interpersonal factors including the characteristics of the learning environment, the students’ qualifications and the efficiency of educational management along with the instructor’s individual characteristics. Therefore, it is necessary to implement a competency based system for selection and evaluation of clinical nursing instructors along with considering the above mentioned factors.