رابطه راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل با پيشرفت تحصيلي دانشجويان

Relationship of Metacognition Learning Strategy and Locus of Control with Academic Achievement of Students

اهداف: پيشرفت تحصيلي، يكي از شاخص‌هاي مهم در ارزيابي نظام آموزش عالي است. در اين راستا، راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل از مهم‌ترين عوامل تاثيرگذار بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان هستند. هدف اين پژوهش، بررسي رابطه بين راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل با پيشرفت تحصيلي دانشجويان بود. ابزار و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي، 335 نفر از دانشجويان مشغول به تحصيل در دانشگاه علوم پزشكي بيرجند در سال تحصيلي 94-1393 براساس جدول كرجسي و مورگان و با روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه راهبردهاي يادگيري خودتنظيمي، پرسش‌نامه منبع كنترل و معدل دانشجويان به‌عنوان مولفه پيشرفت تحصيلي بود. تحليل اطلاعات، با كمك نرم‌افزار SPSS 14 و با استفاده از آزمون‌هاي همبستگي پيرسون، T مستقل و تحليل واريانس يك‌طرفه صورت گرفت. يافته‌ها: بين ابعاد راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل دروني با پيشرفت تحصيلي رابطه مثبت و معني‌داري مشاهده شد، اما رابطه بين ابعاد راهبرد يادگيري فراشناختي با منبع كنترل بيروني به‌صورت منفي معني‌دار بود (05/0p<). بين ميانگين متغير‌هاي راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل بر حسب جنس، دانشكده و سن تفاوت معني‌داري وجود نداشت (05/0p>). بين پيشرفت تحصيلي دانشجويان براساس جنسيت تفاوت معني‌دار مشاهده شد، اما براساس سن و دانشكده تفاوت معني‌دار نبود. نتيجه‌گيري: راهبرد يادگيري فراشناختي و منبع كنترل، دو عامل مهم و تاثيرگذار بر ارتقاي يادگيري و پيشرفت تحصيلي دانشجويان هستند.

Aims: Academic achievement is one of the main assessment factors in the higher education system. Metacognitive learning strategy and locus of control are the main factors affecting the students’ academic achievement. The aim of this study was to investigate the correlation between metacognitive learning strategy and locus of control and the students’ academic achievement. Instrument & Methods: In the descriptive-analytic study, 335 students of Birjand University of Medical sciences were selected based on Krejcie-Morgan Table and via Stratified Random Sampling Method in 2014-15 academic year. The study tools were Self-regulating Learning Strategies Questionnaire, Locus of Control Survey, and students’ GPA as academic achievement component. Data was analyzed in SPSS 14 software using Pearson Correlation, Independent T, and One-way ANOVA tests. Findings: There was a positive and significant correlation between the dimensions of meta-cognitive learning strategy and internal locus of control and academic achievement. Nevertheless, there was a negative and significant correlation between meta-cognitive learning strategies and external locus of control (p<0.05). There was no significant correlation between mean items of meta-cognitive learning strategy and locus of control based on gender, faculty, and age (p>0.05). There was a significant correlation between the students’ academic achievements based on gender. However, based on age and faculty, it was not significant. Conclusion: Two important factors affecting learning enhancement and academic achievement in the students are meta-cognitive learning strategy and locus of control.