پراكنش غيرتصادفي مكان هاي جغرافيايي در ايران كه در نام آنها «ديو» وجود دارد

اجداد هنديان و ايرانيان به دو گروه از خدايان (اهورا و ديواي اوستايي) اعتقاد داشتند. در ايران ديوها از مقام خدايي به ضد خدايي تنزل مرتبه مي يابند و اهوراها در مقام خدايي باقي مي مانند و در هند عكس آن اتفاق مي افتد. با توجه به سير بسيار كند تغيير در اعتقادات و نگرشها، آيا ممكن است قومي كه در گذشته اعتقاد به خدايي ديوان داشته، چنان تغيير عقيده داده باشد كه هيچ قرينه اي بر خدايي ديوان نتوان يافت؟ شواهدي وجود دارد كه نشان مي دهد ديوها براي قرنها توسط اجداد ما پرستش مي شده اند. به منظور آشكار كردن يكي از اين شواهد به بررسي نام محلهاي جغرافيايي پرداخته شد. انسانها براي محل زيست و عوارض طبيعي پيرامونشان نامي بر مي گزينند. اين نامگذاري ها تصادفي نبوده اند (وجه تسمي هاي داشته اند)، گرچند با گذر زمان وجه تسميه به دست فراموشي سپرده مي شود. «ديو» به صورت پيشوند و يا پسوند در ساختار نام تعدادي از روستاها، شهرها و عوارض طبيعي ايران وجود دارد. از 130 مورد نام جغرافيايي يافت شده كه ديو در ساختار آنها حضور دارد، 34 مورد مربوط به دو استان گيلان و مازندران است و 96 مورد ديگر در ساير نقاط كشور پراكنده شده است. اين تفاوت از نظر آماري معنادار است يعني نامهاي يافت شده به طور غير تصادفي در دو استان شمالي كشور قرار گرفته اند (χ2=27.19، df=1، P<0.001). يافته پژوهش حاضر كه نشان دهنده حضور بسيار معنيدار و غير تصادفي واژه «ديو» در نام محلهاي جغرافيايي مازندران و گيلان است، شايان اهميت است و بررسيهاي بيشتري مي طلبد.