ارائه مدل زمينه‌اي رهبري در سازمان‌هاي دانش‌بنيان ايران

Presenting a Grounded Theory Model of Leadership in Knowledge-Based Organizations in Iran

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل رهبري در سازمان‌هاي دانش‌بنيان ايران است. پژوهش‌ها تأييد كرده‌اند كه ويژگي‌هاي رفتاري دانشكاران با ديگر كاركنان متفاوت است و باعث تفاوت در انگيزش و نفوذ و درنتيجه، رهبري ايشان مي‌شود. اين پژوهش از جمله مطالعات كيفي است و با روش تئوري زمينه‌اي طراحي شده است. بدين‌منظور نخست، پيشينه پژوهش و نظريه‌‌هاي مختلف در حوزه رهبري دانشكاران بررسي شده و در مرحله بعد، پژوهشگران با استفاده از نمونه‌گيري نظري به انتخاب اعضاي نمونه آماري و انجام مصاحبه‌هاي اكتشافي و عميق پرداخته‌اند. جمعاً تعداد 15 مصاحبه مفيد با مديران عامل و معاونين منابع انساني شركت‌هاي دانش‌بنيان و اساتيد دانشگاهي مرتبط با اين شركت‌ها انجام شد و مصاحبه‌ها به‌صورت كتبي و صوتي ثبت شد. تحليل داده‌ها پس از هر مصاحبه انجام شد و مراحل كدگذاري باز، محوري و انتخابي از روي فايل‌هاي صوتي و نوشتاري ازطريق خواندن و بازخواني مكرر پيش رفت و 16 كد محوري به‌دست آمد كه مدل رهبري دانشكاران با استفاده از اين كدها استخراج شد. مقوله محوري مدل سبك رهبري مبتني‌بر اعتماد متقابل است. همچنين راهبردهاي ايجاد انگيزه براي رهبري دانشكاران عبارتند از: انگيزش ازطريق شغل، ازطريق شرايط كاري، ازطريق اعتماد و ازطريق جبران خدمات. نتايج اين پژوهش براي مديران شركت‌هاي دانش‌بنيان و نهادهاي حمايتي و تصميم‌گيرنده مرتبط با آنها مفيد است.

The purpose of this study is to present a leadership model in knowledge-based organizations in Iran. Research emphasizes that the behavioral characteristics of knowledge workers are different from other employees, and this leads to differences in motivation and influence and consequently their leadership. The present study is qualitative and designed through grounded theory. First, the literature and the different theories in the field of knowledge workers’ leadership have been investigated. At the next stage, the researchers used theoretical sampling to select statistical sample and conduct exploratory and in-depth interviews. A total of 15 useful interviews were conducted with the CEOs and human resources managers of knowledge-based organizations and university professors that are associated with these companies, and the interviews were recorded and written. Data analysis was performed after each interview and the open, axial and selective coding stages were taken through audio and text files by repeated reading and retrieval, and 16 axial codes were obtained that the model of leadership of knowledge workers was extracted using them . The mutual trust-based leadership style is the main concept. Motivation strategies for knowledge workers leadership include motivation through work, through working conditions, through trust and through compensation. The results of this research are useful for managers of knowledge-based organizations and their related supporting and decision making institutions.