كليدواژه :
سازمان ملل متحد , شوراي امنيت , حق وتو , ساختار شوراي امينت , جهان دوقطبي
چكيده فارسي :
يكي از نهادهاي پرقدرت سازمان ملل متحد، شوراي امنيت است كه نشاندهندهي جايگاه كشورهاي قدرتمند در سازمان ملل از بدو تأسيس آن است. در واقع شوراي مذكور كه به ويژه حق وتو را براي اعضاي مؤسسش در بردارد، وجه تمايز بين اين اعضا است كه در مراحل بعدي به سازمان ملل پيوستند. با اين حال شوراي امنيت در طول حياتش به جز در موارد محدودي نتوانسته نهاد تأثيرگذار باشد و به ويژه وظيفه اصلياش يعني حفظ صلح و امنيت بينالملل را به خوبي انجام دهد. يكي از دلايل اين عدم موفقيت جنگ سرد و دوران نظام دو قطبي بود كه با توجه به برخورداري آمريكا و شوروي از حق وتو، عملاً قطعنامه مؤثري صادر نشد. با اين حال پايان جنگ سرد نشان داد كه شوراي امنيت براي كسب كارايي نيازمند اصلاحات اساسي است. مهمترين مسئله در اين بين نيز حق وتوست كه تنها در اختيار 5 كشور جهان است كه خود يكي از مهمترين دلايل نارضايتي ديگر كشورهاي عضو به شمار ميرود. اين مقاله در صدد است تا علاوه بر بررسي ساختار شوراي امنيت موانع و راهكارهاي لازم براي طرح كنوني اصلاحات در آن را ارزيابي كند. براين اساس اين مقاله در ابتدا به نحوه شكلگيري و وظايف شوراي امنيت خواهد پرداخت و در ادامه ساختار شوراي امينت در دوران جنگ سرد و دوران پس از جنگ سرد، جايگاه شوراي امنيت پس از حوادث 11 سپتامبر، طرح اصلاحات در شوراي مذكور، علل شكست طرح اصلاح شوراي امنيت و تلاش براي حيات دوباره شوراي امنيت را بررسي خواهد كرد.