اشكال نوپديد خانواده در ايران و چالش‌هاي آن

Emerging forms of Family in Iran and its Challenges

خانواده قديمي­ترين نهاد اجتماعي در تمام طول تاريخ بشر بوده است اما در دوران‌هاي مختلف، انواع متفاوتي از خانواده برقرار بوده است. تحولات شكل و كاركرد خانواده يكي از موضوعات جالب براي مطالعات متخصصان حوزه اجتماعي است. با رصد خانواده در كشورهاي مختلف در ساليان اخير به نظر مي‌رسد كه اين تحولات هم سرعت و هم سمت و سوي متفاوتي گرفته و علاوه بر شكل آن، به محتوا و حتي معناي خانواده نيز رسيده است. در اين مقاله از روش كتابخانه‌اي و مطالعه و تحليل اسناد مرتبط، مفايسه و تطبيق‌هاي تركيبي و تحليل آمارهاي موجود براي جمع آوري داده‌ها استفاده شد و شش مورد از مهمترين چالش‌هاي واحد خانواده و پاسخ‌هاي جامعه ايراني به آنها تحليل شود. بررسي سمت و سوي تحولات خانواده، سست شدن سازه خانواده به عنوان يك نهاد ارزشمند را نشان مي‌دهد. اما برخي معتقدند نوع بشر در حال تجربه و بازسازي خانواده به شكلي متناسب با جهان كاملاً دگرگون شده هزاره جديد است. ايران نيز اگرچه به عنوان يك جامعه نسبتاً سنتي و مذهبي در مقابل اين تغيير شكل مقاومت كرده و نسبتاً تأثير كمتري از آن گرفته اما برخي چالش‌هاي اساسي در ذهن مردم به ويژه جوانان ايجاد شده است كه لازم است با گفتگوي بين نسلي پيرامون آنها، پاسخ مناسبي يافت شود. اما به نظر مي‌رسد هنوز عزم و آمادگي جدي براي پاسخ به اين چالش‌ها وجود ندارد.

Family is assumed to be a primary institution in human society. Structure and functions of this social unit have been evolving. However, social scientists believe the changes it has been facing during the recent years are different, because they go beyond structure and now the meaning of family is somehow changing.Many policymakers and scholars are seriously concerned about the way people see and preserve traditional views to this sacred institution. Others see this as a natural trend and believe that the world has been completely revolutionized and mankind is trying to build a new form of family, appropriate to the modern time in the new millennium. In this article we tried to articulate six important challenges of the unit of family. Then, we addressed responses of Iran’s society to them. To do that, we reviewed related documents and statistics as well as official definitions of the family in different countries. Iran has a relatively traditional, religious society and thus resistant to big changes in this area. But many questions have risen particularly for young people and proper responses must be provided. So, we need to negotiate via intergenerational dialogue. It appears that we are not well-prepared for these challenges.