گناه هاي كشنده در بودجه بندي عمومي ايران

Deadly Sins in Public Budgeting of Iran

در سراسر دنيا، بودجه‌‌بندي فعاليت فراگيري در سيستم حكومتي محسوب مي‌‌شود؛ به‌ طوري‌ كه محصول فراگرد بودجه‌‌بندي، يعني سند بودجه، فراتر از لفاظي‌‌هاي سياسي، نشان‌‌دهندۀ اولويت‌‌هاي واقعي و ترجيحات حكومت در عرصۀ اجتماعي است. با وجود اين، بودجه‌‌بندي به‌‌منزلۀ بخشي از سيستم سياسي، دچار مجموعه مسائل و مشكلات تكراري است كه از اثربخشي سيستم بودجه‌‌بندي در دستيابي به اهداف مد نظر مي‌‌كاهد؛ مشكلاتي كه به تعبيري «گناه‌‌ هاي كشنده» ناميده مي‌‌شوند. براي شناسايي اين گناه‌‌هاي كشنده در بودجه‌‌بندي، از استراتژي كيفي تحليل تم استفاده شده و مصاحبه نيز، اصلي‌‌ترين ابزار گردآوري داده‌‌ها مد نظر قرار گرفته است. مطابق با يافته‌‌هاي پژوهش، «گسستگي روابط ميان بودجه‌‌ها با اسناد بالادستي»، «ترفندهاي تحريف واقعيت‌‌ها»، «حاكميت حيات سازماني»، «فقدان پشتوانۀ نظري»، «آرمان‌‌گرايي افراطي و فقدان عمل‌‌گرايي»، «تعدد تبصره‌‌ها و احكام بودجه‌‌اي و غيربودجه‌اي»، «تعدد رديف‌هاي متفرقه»، «نقض اصول بودجه‌‌اي»، «فقدان شفافيت فراگردي» و «فقدان پاسخگويي»، ده گناه كشنده در فراگرد بودجه‌‌بندي ايران هستند. بديهي است با بهبود هر يك از اين موارد، مي‌‌توان بودجه را در مسير درست قرار داد و تحقق اهداف ملي ذكرشده در اسناد بالادستي، به‌‌ويژه سند چشم‌‌انداز و برنامه‌‌هاي توسعه را سرعت بخشيد.

Budgeting is a pervasive activity in the governmental system across the world; in a way that “The Budget” as a product of allocation process goes beyond the political rhetoric, representing the real priorities and preferences of each government in the social realm. However, budgeting as a part of political system has a set of recurring issues and problems that reduce the effectiveness of budgeting system in achieving the considered goals; in this study we called those problems, “deadly sins”. To identify these deadly sins in budgeting, the qualitative method of theme analysis has been used and data collection was done through interviews. According to the finding of the study, ten deadly sins in Iran budgeting process are: “Disconnection of budget relations with upstream documents”, “Distortion strategies of the facts”, “Rule of organizational life”, “Lack of theoretical basis”, “Extreme idealism and lack of pragmatism”, “Abundance of budgetary and non-budgetary orders”, “Multiplicity of sundry rows”, “violation of budget principals”, “lack of process transparency” and “lack of accountability”. Obviously, by improving each of these factors, the budget can be set in the right direction and the national goals and objectives mentioned in the upstream documents, in particular the vision document and development plans, can be achieved easier.