تخمين ميزان اثر عوامل ايجاد اتلاف زماني در پروژه‌هاي ساختماني با استفاده از روش شبكه عصبي تعميم‌يافته

Estimating the amount of time waste causes effect on apartment projects by GRNN Method

يكي از عوامل مهم موفقيت در مديريت، كاهش زمان توليد است كه موجب افزايش ميزان توليد و كاهش انتظار مشتريان است. در پروژه‌هاي ساخت آپارتمان مسكوني، زمان توليد تفاوت زيادي با كشورهاي پيشرفته‌اي همچون ژاپن و آمريكا دارد؛ لذا كاهش زمان توليد آپارتمان يكي از دغدغه‌هاي مديران پروژه است. يكي از راه‌هاي كاهش زمان، كاهش يا حذف اتلاف‌هاي زماني است كه در فرآيند توليد اتفاق مي‌افتد و هدف اين مقاله، شناسايي و تعيين ميزان اثر اين اتلاف‌هاست. براي شناسايي علت‌ها بعد از مطالعه كتابخانه‌اي، از مصاحبه نيمه ساختاريافته و تحليل مضمون استفاده شد و 8 عامل به دست آمد كه همگي داراي سه ويژگيِ حضور در مرحله اجرا، قابل‌كنترل بودن و تأثير مستقيم بر زمان بودند. اين 8 عامل شامل جلوگيري ناظر، كمبود مصالح، كمبود تجهيزات، دوباره‌كاري، تأخير پيمانكار، جابجايي و انبارش، تداخل كاري و درنهايت، انجام همه فعاليت‌ها درون كارگاه هستند. براي تعيين ميزان اثر، پس از دريافت 214 پاسخنامه قابل‌استفاده، از روش شبكه عصبي رگرسيوني تعميم‌يافته استفاده شد. نتيجه به‌دست‌آمده به اين صورت بود كه در صورت وجود هر 8 عامل، 41/4 درصد زمان پروژه، به اتلاف زماني اختصاص دارد و تنها سه عامل تأخير پيمانكار، انجام فعاليت‌ها درون كارگاه و دوباره‌كاري باعث 31/8 درصد اتلاف مي‌شود. اين نتايج، معيار مناسبي را براي تصميم‌گيري مديران پروژه نسبت به نوع رفتار با اين عوامل، فراهم مي‌سازد تا درنهايت بتوانند طول مدت پروژه را كاهش دهند.

One of important factors in management success is reducing production time. In Iran Residential apartment's production process takes considerably more time compared to developed countries like U.S.A and Japan so decrease of process time is one of important problems for construction managers. One of decreasing ways is reducing or elimination of time wastes. The aim of this paper is to identify time waste causes and estimating the amount of these effects. For identifying, after literature review, semi-structured interview and thematic analysis were used and 8 causes were identified that have three factors including presence in executing, direct impact and controllability. These 8 causes are supervisor blockage, lack of materials, lack of equipment, rework, contractors delay, transfer and depot, subcontractors' conflict and doing more activities in site. For estimating the amount of effect, questionnaires were distributed between project managers that had 5 to 7 floor residential apartments and after receiving 214 usable responses, Generalized Regression Neural Network Method were used. The result obtained in this paper is in the presence of all 8 causes in projects, 41.4 percent of executing time is waste and 77percent of this significant amount is because of three causes contractor delay, do more activities in site and rework. These results are appropriate criteria for project manager to make decision about how to dealing with contractors so they can reduce the project duration.