بررسي منطق تصميم‌گيري كارآفرينان ايراني مبتني بر نظريه امكان‌گرايي

An Investigation of Iranian Entrepreneurs’ Decision Making Logic Based On Effectuation Theory

ارائه نظريه امكان‌گرايي در برابر هدف‌گرايي توسط سارازواتي آغاز تحولاتي بنيادين در زمينه درك منطق تصميم‌گيري كارآفرينان است. اين نظريه با ارائه پنج اصل نشان مي‌دهد كه كارآفرينان متفاوت از مديران كلاسيك و به‌خصوص مديران شركت‌هاي بزرگ تصميم‌گيري مي‌كنند. اين مقاله رويكردي كيفي دارد و داده‌ها از طريق مصاحبه با كارآفرينان ايراني كه شركت‌هاي كارآفرينانه‌‌ موفقي را در صنايع مختلف تأسيس كرده‌اند، جمع‌آوري شده‌اند. تحليل داده‌ها با استفاده از روش نگاشت علّي انجام شده و نشان مي‌دهد كه كارآفرينان ايراني از اين منطق و تفكر تصميم‌گيري تبعيت مي‌كنند. تحليل نگاشت‌هاي علّي و استخراج مفاهيم مركزي نشان مي‌دهد كه كارآفرينان ايراني اصول ضرر قابل‌تحمل، شراكت، پيش‌بيني به‌جاي كنترل و نيز استفاده از پيشامدهاي خوب و بد را در تصميم‌گيري‌هاي خود به‌خوبي به‌كار مي‌گيرند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه عموم كارآفرينان ايراني با تكيه‌ بر امكانات موجود، شركت‌هاي كارآفرينانه را بنا نهاده و به‌مرور به سمت هدف‌گرايي در تصميمات، پيش مي‌روند. اين منطق، درنهايت منجر به شكل‌گيري پارادايم خلق تدريجي يا يك‌باره شركت‌هاي كارآفرينانه با توجه به منابع در دسترس خواهد شد.

Effectuation theory by Sarasvathy has helped scholars and practitioners to better understand the logic and process of entrepreneurs’ decision making. Five main principles of this theory show that entrepreneurs are thinking in different way in comparison with traditional managers especially who manage large companies. This paper has a qualitative approach and data gathered through semi-structured interviews with some entrepreneurs from different industries in Iran. The cases are successful entrepreneurial companies. Analysis by causal mapping method demonstrates that Iranian entrepreneurs make decisions in accordance with effectuation principles. They use their available means, affordable loss instead of expected return, partnership, contingencies and prediction instead of control. More analysis show that entrepreneurs make decisions effectually in the beginning stage of the firm but after a while, they shift to causation manner. Finally effectuation logic may cause to gradual or sudden creation of the firm based on available resources.