آسيب شناسي انحطاط صفويه: فروپاشي از درون

Safavid decline pathology: the collapse of the

بي شك ظهور سلسله صفويه در آغاز قرن دهم ﮪ / شانزدهم م، از حوادث مهم و تأثير گذار در تاريخ ايران است. هر كدام از تحولات و دگرگوني هاي دوران صفويه در نوع خود بي نظير و بي بديل مي باشد و تمام حوزه هاي مذهبي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي را در بر مي گيرد. نحوه تشكيل حكومت صفويه، بحث هاي فراواني را بين مورخان برانگيخته، تا جايي كه برخي از مورخان، تشكيل دولت ملي در ايران را، مديون خاندان صفويه مي دانند كه بعد از حكومت هاي مختلف ترك و مغول در ايران، يك حكومت ايراني و در عين حال با مركزيت سياسي واحد ايجاد نمودند. علاوه بر آن رواج مذهب تشيع در ايران نيز از ويژگي هاي منحصر به فرد اين سلسله مي باشد، تا جايي كه كشور ما اكنون بعنوان بزرگترين اقليّت شيعه در جهان اسلام پذيرفته شده است. در ريشه يابي علل سقوط صفويه، عوامل مختلفي از جمله سياستهاي شاه عباس اول در زمينه تجديد سازمان ارتش صفوي و به كنار راندن قزلباشان، تبديل املاك ممالك، تربيت جانشين در حرم و نيز ضعف جانشينان او در اداره كشور مورد توجه قرار گرفته است. در اين ميان پژوهش حاضر در پي بررسي انحطاط اخلاقي دربار ايران عصر صفوي و ضعف و ناكارآمدي اركان صفوي در عصر شاه سلطان حسين بعنوان عامل مهم فروپاشي صفويه از درون است كه اين را حتي قبل از حمله افغانان غلجزايي در آستانه سقوط و نابودي قرار داده بود.