بُنگ زنيِ سنتي،اطلاع رساني گفتار صوتي سنتي در پهنه عشاير لُر بزرگ

Traditional Call: Traditional Vocal Speech Form of Informing among the Nomads of Greater Lor Ethnicity

قوم كهن لُر شاخه اي از عشاير ايران مي باشند، كه از فراز و نشيب تاريخ عبور نموده، از وسعت قلمرو تاريخي آنها به مراتب كاسته شده با وجود اين امروزه در پهنه اي به وسعت حدود 000/123 كيلومتر مربع، در غرب، مركز و مناطقي از سواحل شمالي خليج فارس پراكنده اند، اينان به دو شاخه لر بزرگ و لر كوچك تقسيم مي گردند و رود دز، مرز بين قلمرو سكونت گاه اين دو شاخه را مشخص مي دارد، هر يك از رده هاي اين قوم داراي زندگي بسته اي در كوهستان هاي مركزي ايران بوده، كه فرهنگ كهني با پديده هاي شگرف مبتني بر قوانين و ابداعات دروني بر آن حكم فرما است و هنوز اين پديده هاي دروني رده هاي مختلف را در زندگي روزمره تاريخي آنها حدوداً مشاهده مي كنيم. يكي از اين پديده هاي كهن تاريخي، پديده ارتباطي است جهت تصميم گيري فرماندهي رده ها كه با شيوه حياتِ زيستي آنها ارتباط تنگاتنگي دارد چون رده هاي گسترده و پراكنده آنها در تپه ماهور ها و دره هاي كوهستاني بايستي از مركزي حمايت شوند كه نيازهاي خود را در رابطه با رويدادهاي طبيعي و انساني از آن مركز خواستار گردند. اطلاع رساني گفتاري صوتي سنتي يكي از اين نيازها است كه داراي قوانين و انواع مختلفي است كه هر كدام در بردارنده محتوايي و داراي مفاهيم ويژه اي مي باشند و به شيوه اي بيان مي گردند و همگان وظيفه عضوي، محلي، عرفي و تابعيت اي دارند كه در انتقال اين گفتارهاي سنتي مشاركت نموده و به وظايف رده اي خود عمل نمايند. در اين مقاله سعي بر آن بوده كه گوشه هايي از اين رويدادهاي سنتي را در پهنه لر بزرگ به ويژه لرهاي بختياري، بويراحمد و بهمئي بيان كرده و شرحي از آن را بازگو نموده باشد.

The ancient Lor ethnicity is a branch of Iranian nomads who have gone through the ups and downs of history. Although it has lost much of its historical territory، it occupies an area as large as 123،000 square kilometers، spreading to the west، center and parts of the northern coasts of the Persian Gulf. The ethnicity is classified into the two branches of the Greater Lor and the Smaller Lor. The Daz River defines the demarcation line between the territories of these two branches. Each of these branches has its own closed lifestyle in Iran's central mountains. An ancient culture with amazing phenomena based on internal laws and inventions govern the ethnicity. We can still observe in their daily life parts of these internal phenomena of different strata. One of these ancient and historical phenomena is communication in order to make decisions on ruling the strata which is closely linked to their biological lifestyle. This is because the vast and scattered strata in mountains should be supported by a center from which they can ask for their needs related to natural and human events. Traditional vocal-verbal form of informing is a need with different rules and types، each of which contains special concepts and is expressed in a special way. Everyone has a duty to participate in these traditional speeches and perform their duties in their stratum. This paper attempts to mention some of these traditional events among the Greater Lor community، especially Bakhtiari، Boyer Ahmad and Bahmaie Lors.