عوامل موثر در شكل گيري جغرافياي تاريخي امارت اردلان در عصر صفوي

Factors influencing the formation of Historical Geography of Ardalan Emirate in Safavid era

جغرافياي هر حكومتي، در كنار عوامل گوناگون سياسي، اقتصادي، ديني و غيره از مولفه هاي موثر در ميزان اقتدار و نفوذ حاكمان مي باشد. موقعيت جغرافيايي هر سرزمين و ناحيه اي بر روند تحولات داخلي و خارجي هر حكومتي تأثير عميق و درخور توجه دارد كه در اين راستا مي توان گفت امارت اردلان در دوره صفوي به دليل واقع شدن در نقطه تلاقي دو امپراطوري صفوي و عثماني از حالت سكون خارج و در بطن و متن رويدادهاي اين عصر وارد گرديد. بيداري و شكل گيري حدود و ثغور اردلان و ورود آن در جريان رويدادهاي اين دوره تاحد زيادي معلول موقعيت جغرافيايي و وزن ژئوپلتيكي آن بود كه در قبض و بسط آن مولفه هاي گوناگون موثر بودند. در كنار اين موقعيت ويژه، عوامل سياسي، نظامي، مذهبي و زباني نيز در ارتقا جايگاه اين امارت در عصر صفوي دخيل بودند. اين مولفه سبب گرديد امارت اردلان در اين عصر در وسعت و توسعه ي ارضي خود مسير پر فراز و نشيب را طي نمايد.

Every government's geography, along with politic, economic, religious and other factors is one of the most effective factors for determining the authority and influence of rulers. Geographical position in every country or area has an influential contribution in internal and external revolutions in their governments. In this regard, one can say that Ardalan Emirate changed from a passive position to a dynamic situation in Safavid era which place it at the heart of events occurred in this era, because it was at the intersection between the two great empires, Safavid and Ottoman Empire. Vigilance and formation of Ardalan borders and its involvement to events of this era, was to some extent, the effect of its geographic position and geopolitical weight which was influenced by contracting and expanding factors. With this specific position, political, military, religious, and linguistic factors contributed to the promotion of the position of this emirate in Safavid Era. These factors put the emirate on a very rough way to its development.