كليدواژه :
ژئوپليتيك , ژئواستراتژيك , امنيت انرژي , گفتگوهاي امنيتي , عراق جديد , الگوي هژمونيك , الگوي امينت مشاركتي
چكيده فارسي :
بررسي سير تحولات ترتيبات امنيتي خليج فارس، عوامل مؤثر در تحولات منطقه، نقش بازيگران ذي‌نفوذ و در نهايت راهكار مناسب در ترتيبات امنيتي خليج فارس، پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي سابق براي جمهوري اسلامي ايران -به عنوان يكي از مهمترين بازيگران منطقه‌اي- از اهميت خاصي برخوردار است: به اعتقاد نويسنده با وقوع انقلاب اسلامي در ايران، به واسطه‌ي ماهيت انقلاب، جمهوري اسلامي ايران، سياست مستقلي را از دو قطب موجود نظام بين‌الملل يعني شرق و غرب اتخاذ كرد و بر همين اساس منافع ايران در تعارض با منافع هر دو قطب در خليج فارس قرار گرفت. اما با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي سابق در دهه‌ي 1990 به واسطه‌ي حضور آمريكا در منطقه و به دليل چالش‌هايي كه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس به آن دامن مي‌زنند. شرايط جديد از نظر امنيتي براي منافع ملي ايران خوشايند نبوده و موجبات افزايش نگراني‌هاي ايران شد. از اين رو اعتقاد نويسنده ضرورت الگويي مشاركت‌جويانه در ترتيبات امنيتي خليج فارس اجتناب‌ناپذير مي‌باشد. جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از مهمترين بازيگران در عرصه‌ي امنيت خليج فارس تحت شرايط ويژه، بايد به ايجاد الگوهاي رفتاري مبتكرانه در سطوح مختلف با بازيگران منطقه‌ي خليج فارس مبادرت ورزد، تا از اين طريق به واسطه‌ي تبادل تمايلات و نگراني‌هاي استراتژيك نه تنها شرايط بحراني منطقه را بهبود بخشد؛ بلكه بنياني نيز براي ترتيبات امنيتي پايدار آينده ايجاد نمايد
