اثربخشي برنامه آموزشي مبتني بر رويكرد شناختي- رفتاري بر هيجان‌هاي تحصيلي دانشجويان داراي رفتارهاي خودشكن تحصيلي

Effectiveness of Training Program based on Cognitive- Behavior Approach on Academic Emotions in Students with Academic Self-Defeating Behaviors

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي برنامه آموزشي مبتني بر رويكرد شناختي-رفتاري بر هيجان‌هاي تحصيلي دانشجويان داراي رفتارهاي خودشكن تحصيلي دانشگاه ولي‌عصر رفسنجان بود. روش كار: پژوهش به روش نيمه آزمايشي و با طرح پيش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل اجرا شد. جامعه آماري شامل دانشجويان مقطع كارشناسي دانشگاه ولي‌عصر رفسنجان در سال تحصيلي 96-95 بودند، نمونه شامل 40 نفر از دانشجويان داراي رفتارهاي خودشكن تحصيلي بودند كه به شيوه خوشه‌اي انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (20 نفر) و كنترل (20 نفر) قرار گنجانده شدند. ابزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش پرسشنامه شناخت و رفتار خودشكن كانينگهام، پرسشنامه هيجان‌هاي تحصيلي پكران و برنامه آموزشي مبتني بر رويكرد شناختي-رفتاري بودند. به‌منظور محاسبه داده‌ها از نرم افزار آماري SPSS-20 استفاده شد و نتايج در قالب روش‌هاي آماري واريانس چند متغيري گزارش شده است. يافته‌ها: يافته‌ها نشان دادند كه آموزش مبتني بر رويكرد شناختي رفتاري بر افزايش هيجانات تحصيلي مثبت و بر كاهش هيجانات تحصيلي منفي در دانشجويان داراي رفتار خودشكن اثربخش بوده است (0/0001 > P). نتيجه گيري: بر اساس نتايج مي‌توان نتيجه گرفت كه برنامه شناختي رفتاري با آموزش مهارت‌هايي چون شناخت افكار، احساسات و هيجانات منفي، كنترل و بازسازي آن‌ها و نيز مهارت‌هايي چون حل مساله و مديريت زمان منجر به كاهش هيجانات منفي و افزايش هيجانات مثبت در دانشجويان داراي رفتارهاي خودشكن تحصيلي شده است.

Introduction: The purpoe of this study was to study of the effectiveness of training program based on cognitive behavior approach on academic emotions for students with academic self-defeating behaviors in Vali-E-Asr University of Rafsanjan. Methods: The research method was semi-experimental with pretest-posttest design with control group. The statistical population consisted of the students of Vali-E-Asr University of Rafsanjan in the academic year of 2016-2017, the sample consisted of 40 students with self-defeating behaviors selected by cluster sampling and randomly assigned to experimental (20 individuals) and control groups (20 individuals) of the sample individuals, two experimental groups leave the program after three sessions. The instruments used in this study were Cunningham Self-defeating Inventory (SDBC), Pekrun Academic Emotions (AEQ), and A training program based on Cognitive Behavior approach. To analyze the data due to the non-observance of the homogeneity assumption of variance of covariance, multivariate analysis of variance analysis was used on the differential pretest-posttest scores. Results: Findings showed that training program based on cognitive-behavior approach has been effective in increasing the positive emotion and reducing negative in self-defeating students (P < 0.0001). Conclusions: It can be concluded that the cognitive-behavioral program by teaching skills such as knowing thoughts and negative emotions, and controlling and recognitive them, as well as skills such as problem solving and time management, can reduce negative emotions and increase positive academic emotions in students with Self-defeating behaviors