جغرافياي تاريخي ايل شاهسون بغدادي

در اواخر دوره صفوي در پي سياست كوچ اجباري عشاير، براي تقويت مرزهاي غربي كشور و مقابله با سپاه عثماني طوايفي از شاهسون ها به شمال شرق بغداد نزديك كركوك كوچ داده مي شوند. ولي هنگام فتح بغداد توسط نادر، اين شاهسون ها به كلات نادري بازگردانده مي شوند كه به همين جهت به آن ها بغدادي گفته مي شود. بدنه اصلي ايل پس از انتقال به خراسان با وقوع قتل نادر (در دوره زنديه) به نواحي فارس مهاجرت مي كند و در دوره قاجاريه در نواحي مركزي كشور به ييلاق و قشلاق مي پردازد و در دوره پهلوي به تدريج در شهرها و روستاهاي نواحي مركزي كشور يك جانشين مي شوند. شيوه مكان گزيني ايل در استان قم و ايجاد تحوّل در پرورش دام و مداومت در فعّاليّت دامداري با تمام سختي هاي آن، به توسعه دامداري در قم و شكل گيري شهرك هاي تخصصي دام انجاميده است. اين تجربه موفق يك جانشيني مي تواند براي عشايري كه تمايلي به يك جانشيني دارند، الگوي مناسبي باشد تا هم به فعّاليت هاي مورد علاقه خود ادامه دهند و هم از سختي زندگي متحرّك رهايي يابند. مقاله تاليفي - توصيفي حاضر، حاصل مطالعه كتابخانه اي و ميداني نگارنده و همچنين تجربه سال ها زندگي وي در ميان ايل يك جانشيني شاهسون بغدادي در قم است.