بررسي اثر مديريت آبياري در شاليزارهاي مجهز به زهكشي زيرزميني بر ارتفاع بوته، تعداد پنجه و عملكرد دانه برنج

Study of the influence of irrigation management in subsurface- drained paddy fields on plant height, tiller number and yield of rice

در اين تحقيق، اثر آبياري و زهكشي متناوب بر عملكرد و روند تغييرات ارتفاع بوته و تعداد پنجه برنج رقم طارم هاشمي در شاليزارهاي داراي زهكشي زيرزميني بررسي شد. آزمايش ها در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با چهار تيمار زهكشي زيرزميني و يك تيمار زهكشي سطحي متداول (شاهد) انجام شد. در طول فصل كشت برنج، تيمارهاي مختلف در معرض دو دوره زهكشي 10 و 5 روزه (به ترتيب 26 و 43 روز پس از نشاكاري) به عنوان زهكشي ميان فصل و يك دوره زهكشي پايان فصل (64 روز پس از نشاكاري تا زمان برداشت) قرار گرفتند. آبياري و زهكشي متناوب سبب افزايش تعداد پنجه و كاهش ارتفاع بوته در تيمارهاي زهكشي زيرزميني در مقايسه با تيمار شاهد به ترتيب به تعداد 2 تا 3 پنجه و 1 تا 6 سانتيمتر شد. عملكرد دانه و شاخص برداشت در تيمارهاي زهكشي زيرزميني به ترتيب 38-10 و 40-21 درصد بيشتر از مقدار متناظر در تيمار شاهد بودند. براساس نتايج، آبياري و زهكشي متناوب سبب افزايش توليد برنج در شاليزارهاي مجهز به زهكش زيرزميني مي شود.

In this research، the effect of alternate irrigation and drainage on yield and the change trend of plant height and tiller number of Hashemi rice cultivar was investigated in subsurface- drained paddy fields. The experiments were done under a randomized complete block design with four subsurface drainage treatments and a conventional surface drainage treatment (control). During rice growing season، the treatments were subjected to two drainage periods of 10 and 5 days (26 and 43 days after transplanting) as midseason drainage and one drainage period as endseason drainage (63 days after transplanting until harvest). Alternate irrigation and drainage increased tiller number and decreased plant height in subsurface drainage treatments compared with control، 2-3 tiller and 1-6 cm، respectively. Subsurface drainage resulted in 10- 38 % and 21- 40 % more grain yield and harvest index، respectively، than control. Based on the results، alternate irrigation and drainage will increase the productivity of subsurface- drained paddy fields