پتانسيل يابي منابع آب زيرزميني با استفاده از الگوريتم حداكثر آنتروپي و سامانه اطلاعات جغرافيايي (مطالعه موردي: دشت همدان- بهار)

Applying Maximum Entropy algorithm (MAXENT) in Groundwater potential mapping, Case study: Hamedan-Bahar Plain

با توجه به محدوديت منابع آب زيرزميني و تشديد نياز بخش هاي مختلف، تامين آب براي مصارف مختلف يكي از عمده ترين چالش ها براي دست يافتن به توسعه پايدار محسوب مي گردد. تعيين پتانسيل يك حوضه از نظر منابع آب زيرزميني مي تواند راهبردي مناسب در ارتقاي شيوه هاي سنتي و مديريت اين منابع باشد، چرا كه روش هاي سنتي و دستي كه در جهت شناخت پتانسيل آب هاي زيرزميني به كار گرفته ميشوند، غالباً نيازمند صرف وقت و هزينه و نيروي انساني زيادي مي باشد. در اين مطالعه از الگوريتم حداكثر آنتروپي و با بهره گيري از نرم افزار MaxEnt جهت پتانسيل يابي آب زيرزميني در دشت همدان بهار استفاده شد. نتايج اين تحقيق نشان داد 27/2 درصد سطح دشت داراي پتانسيل آب زيرزميني مي باشد. همچنين بر اساس نمودار Jacnaif متغيرهاي Dem، ضخامت آبخوان و زمين شناسي مهمترين عوامل اثرگذار بر پيش بيني نواحي داراي پتانسيل بودند و مدل بيشترين حساسيت را نسبت به اين پارامترها نشان داد. نتايج نشان داد كه مدل دقت قابل قبولي در شناسايي پتانسيل آب زيرزميني دارد به طوري كه دقت مدل 0/83 برآورد گرديد. نتايج حاصل از پتانسيل يابي آب زيرزميني با استفاده از اين مدل مي تواند براي سياست گزاران مديريت منابع آب زيرزميني و همچنين در بررسي جامع براي توسعه برداشت از آب زيرزميني در طرح هاي آينده مفيد واقع شود.

Considering the limited amount of underground water resources beside the increasingly need for water in different areas، to provide sufficient amount of water، seems to be a must for permanent development. It is estimated that one way to enhance the traditional methods and their management is determining the areas with potential underground water resources. As the traditional and manual methods are extremely time-consuming and needs excessive human efforts، in this study maximum antropy algorithm done by MaxEnt is used to find the potential underground resources of water in Bahar plain - Hamedan provenance. It has been illustrated by this paper that 27.2 all areas there are capable of having underground water resources، in addition based on jacnaif graph ، Dem variables، water search thickness and geological considerations are the most important factors in the process of estimating the potential areas and the model has its maximum sensitivity toward them .It is illustrated by the research results that this model has a satisfactory accuracy in the process of finding the underground water resources with 0.83 accuracy rate . It is believed by the researcher that this paper could help planners and be a great aid for future development in the way underground water resources could efficiently be used.