منشور بين المللي انرژي: فرصتي براي ديپلماسي انرژي ايران

International Energy Charter: A Chance for Iran’s Energy Diplomacy

منشور انرژي به عنوان يك فرايند بيست و پنج ساله، تاكنون سه مرحله را پشت سر گذاشته است. تصويب «منشور اروپايي انرژي 1991» را مي توان نخستين مرحله از اين فرايند دانست كه طي آن، اصول همكاري در زمينه انرژي پس از پايان جنگ سرد بين دولت هاي اروپايي مشخص شد. بر اين اساس، گفتگوها بين دولت هاي علاقمند منطقه براي عملي كردن اصول يادشده ادامه يافت و درنهايت منجر به تصويب «پيمان نامه منشور انرژي 1994» به عنوان يك سند حقوقي الزام آور شد. با بروز تحولات جديد در عرصه جهاني، ضرورت به كارگيري انرژي تجديدپذير، ظهور واژه توسعه پايدار، و نياز به سندي فراگير، طي مذاكراتي، «منشور بين المللي انرژي» در سال 2015 به عنوان يك بيانيه سياسي به تصويب رسيد. در اين مقاله تلاش شده است به اين پرسش ها كه «مفاد و تفاوت هاي سه سند فرايند منشور كدامند و كدام يك مي توانند، در صورت پذيرش، تامين كننده منافع ملي جمهوري اسلامي ايران باشند»، پاسخ داده شود. به نظر مي رسد براي جمهوري اسلامي ايران، امضاي سند نخست و پيوستن به پيمان نامه، به صلاح نباشد، ولي پذيرش و امضاي سند سوم در راستاي منافع ملي قرار دارد.