تأثير جرم راننده بر سلامتي و آسايش او و مدت زمان مجاز رانندگي در سه نوع تراكتور متداول در ايران

Effect of Driver Mass on His Health and Comfort, and Permissible Riding Hours/Day in Three Commonly Used Tractors in Iran

امروزه به ايمني شغلي كشاورزان در كشورهاي در حال توسعه كمتر توجه مي‌شود. اين مسأله براي رانندگان تراكتورها كه در معرض شرايط بسيار نامناسب محيط كار و ارتعاش زياد تراكتور و صندلي آن قرار دارند از اهميت بيشتري برخوردار مي‌باشد. بنابراين بررسي منابع ارتعاش و روش‌هاي كاهش آن در تراكتورها از اهميت خاصي برخوردار مي‌باشد. در اين پژوهش ارتعاش وارد بر بدن چند راننده تراكتور با جرم‌هاي متفاوت هنگام رانندگي با سه تراكتور متداول در ايران هنگام انجام عمليات شخم با گاوآهن برگرداندار، ديسك زني و حركت روي جاده آسفالت در دو سرعت پيشروي بررسي گرديد. مقادير شتاب روي تراكتور و بدن رانندگان تراكتور، هنگام رانندگي با تراكتور اندازه‌گيري و ثبت گرديد و پس از انجام آناليز فوريه روي اين داده‌ها، ريشه ميانگين مربع‌هاي شتاب وزن‌دار شده تيمارهاي مختلف در دو وضعيت سلامتي و آسايش راننده، آناليز و تجزيه و تحليل گرديدند. نتايج به دست آمده بيانگر عدم وجود اختلاف معني‌دار در سرعت‌هاي مختلف پيشروي بود. در حالي‌كه ميانگين‌هاي‌ بردارهاي شتاب روي تراكتورها و بدن رانندگان اختلاف معني‌داري در سطح احتمال 1% نشان دادند به نحوي‌كه با افزايش جرم راننده، ميانگين بردار شتاب روي بدن او كاهش مي‌يافت. به‌عنوان مثال راننده با جرم 55 كيلوگرم بيشترين ميانگين شتاب (9/8 متر بر مجذور ثانيه) و راننده با جرم 100 كيلوگرم كمترين ميانگين شتاب( 3/3 متر برمجذور ثانيه) را به خود اختصاص داده بودند. با مقايسه مدت زمان مجاز رانندگي روزانه اين سه تراكتور، در مجموع تراكتور جاندير مدل 3140 و تراكتور يونيورسال مدل651 به ترتيب بيشترين و كمترين مدت زمان مجاز رانندگي روزانه را به خود اختصاص دادند. هم‌چنين پس از مقايسه ميانگين‌هاي شتاب‌ روي بدن رانندگان مختلف با استاندارد‌هاي جهاني، سطح آسايش و راحتي اين افراد هنگام رانندگي با اين تراكتورها فوق‌العاده ناراحت به‌دست آمد.

Occupational safety and health of agricultural workers have not yet received their due attention in developing countries. This is particularly true in the case of tractor drivers who operate tractors in unfavorable conditions and in a high level of seat and tractor vibrations. Therefore, an investigation of vibration sources and finding the methods for decreasing them are of considerable importance. In this research, vibrations that the tractor operators of different weights are exposed to while operating any of the three commonly used tractors in Iran during plowing with moldboard plows, disk harrows or routine road travel at two forward speeds were examined. Acceleration data of tractor body and its driver, while riding the tractor, were measured and recorded. Later, Fast Fourier Analysis, and root mean square of weighted accelerations for the cases of driver health and comfort were analyzed and evaluated. Results revealed that the level of forward speed did not have any significant effect on vibrations introduced to drivers body, however, the average of acceleration vectors on different tractors and their drivers’ bodies revealed a significant influence (P<0.01). Moreover, with increasing a driver’s mass, the average of acceleration vectors on his body decreased. For example, a driver of 55 kg mass, bore a maximum acceleration vector of 9.8 m/sec2, while a driver with 100 kg mass, had a minimum acceleration vector of 3.3 m/sec2. In a comparison of permissible riding hours/day, JD3140 and U651 tractors recorded maximum and minimum, respectively. Also acceleration vectors for different tractor operators compared with international standards showed that the comfort level for these tractors was extremely low.