تاثير شيوه هاي آموزشي بر دانش، نگرش و عملكرد بيماران ديابتي نوع دو تحت درمان با انسولين، مراجعه كننده به مركز ديابت رفسنجان در رابطه با مراقبت از خود در سال 1384

Survey on the effects of two educational methods on knowledge, attitude and practice regarding self care in patients with type 2 diabetes, 2005

سابقه و هدف: انجمن بين المللي ديابت، عده مبتلايان به ديابت را 6 درصد جمعيت بزرگسالان جهان تخمين زده است. برنامه مراقبت از خود، محور اصلي درمان در ديابت بوده كه در صورت عدم رعايت آن، فرد دچار عوارض ديابت مي شود از آنجا كه آموزش به بيماران ديابتي، يكي از اصول اساسي در كنترل و درمان بيماري است لذا پژوهشگران مطالعه خود را با هدف تاثير شيوههاي آموزشي بر دانش، نگرش و عملكرد اين گروه از بيماران انجام دادند. مواد و روش ها: مطالعه حاضر، يك مطالعه نيمه تجربي است كه بر روي 57 بيمار ديابتي نوع دو، با ميانگين سني 8/47+ 51 وابسته به انسولين مراجعه كننده به كلينيك ديابت دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان انجام شد. ابزار گردآوري داده ها، پرسشنامه هاي سنجش نگرش و دانش DKT DAS3 (مربوط به مركز تحقيقات ديابت دانشگاه ميشيگان) و همچنين چك ليست پژوهشگر ساخته بررسي عملكرد بيماران بود. بيماران به صورت تصادفي، به سه گروه سخنراني، بحث گروهي و شاهد(كنترل) تقسيم شدند و آگاهي، نگرش و عملكرد آنها به روش مصاحبه و مشاهده عملكرد، قبل و بعد از آموزش مورد سنجش قرار گرفت . يافته ها: نتايج اختلاف معني داري را بين ميانگين نمرات دانش، نگرش و عملكرد بيماران قبل و بعد از آموزش در گروه سخنراني و بحث گروهي، نشان داد( 0/05 >p). در حالي كه در گروه شاهد اين تفاوت معني دار نبود. همچنين بين نمرات دانش و عملكرد بيماران ديابتي گروه مورد و شاهد بعد از آموزش، تفاوت معني داري وجود داشت ( 0/004 >p). بين ميانگين نمرات دانش، نگرش و عملكرد بيماران در دو گروه سخنراني و بحث گروهي بعد از آموزش، تفاوت معني داري وجود نداشت در حالي كه با گروه شاهد تفاوت معني داري ديده شد( 0/05>p). نتيجه گيري: با توجه به نتايج اين مطالعه، چنين استنباط مي شود كه آموزش بر دانش و عملكرد بيماران ديابتي در رابطه با مراقبت از خود، تاثير چشمگير داشته اما نگرش آنها را به ميزان كمي تحت تاثير قرار داده است

Background and Objective: international diabetes association estimated 6 percent of the adults suffering from diabetes worldwide. Among the therapeutic measures, self care has a key role in controlling and preventing complications of diabetes. Therefore, clinical researches working on diabetes have focused their studies on the effects of different educational methods on diabetic patients' knowledge, attitude and practice. The purpose of this study was to investigate the effects of two of these methods. Material and Methods: Fifty eight diabetic patients aged 36 -60 years participated in this study. They were selected through simple random sampling. DAS (Diabetes Attitude Scale) and DKT (Diabetes Knowledge Test) questionnaire from diabetes research center of Michigan University and a researcher-made checklist for practice observation were used to collect the data. Participants divided to three groups and their knowledge, attitude and practice was measured before educational sessions. The educational method for the first group was discussion group as 3 sessions of 40 minutes. Lecture method, overhead, and poster were used during 3 sessions of 40 minutes for the second group and the last group as control received nothing. The pre-mentioned items were assessed 3 months after education. Results: The mean score of knowledge, attitude and practice of 3 groups showed no significant difference, before education. However, in after education these items showed significant difference compared to the control group (p<0.05). Also the scores of knowledge and practice between the case groups showed a marked difference in comparison with control group (p<0.004). The mean scores of knowledge, attitude and practice between the 2 case groups did not show significant difference but these results were significant difference in comparison with control group (p<0.05). Conclusion: Findings of this study showed that education had a significant regarding effect on knowledge and practice of the diabetic patients for self car but attitude slightly affected by education therefore, more long time educational sessions are required to change it