بررسي تطبيقي مفاهيم نظريه انتخاب و آرا صدرالمتالهين ملاصدرا

اگرچه انسان شناسي به شكل امروزي آن ازجمله دانشهاي نوپا و نوظهور محسوب ميگردد اما توجه به انسان سابقه اي بس ديرينه دارد و از مكاتب و مذاهب مختلف دنيا، انسان و توجه به ابعاد وجودي او همواره مدنظر بوده است. هر كدام از مكاتب بنا به نگاهي كه نسبت به ماهيت انسان دارند تعريف خاصي از انسان كامل ارائه دادهاند. نظريه انتخاب به عنوان يكي رويكردهاي معاصر و پركاربرد رواندرماني، اشتراك مفهومي نسبتاً زيادي با مفاهيم مشرق زمين به خصوص مفاهيم اسلامي دارد. بر اساس اين نظريه، انسان موجودي آگاه و آزاد است. به همين سبب داراي وجودي بنفسه است. او همواره در حال شدن است و فرايند شكل گيري او را فقط انتخاب هايش تعيين ميكند؛ بنابراين تقريباً تمامي رفتارهاي ما هدفمند بوده و از درون ما سرچشمه مي-گيرند. بحث اينكه انسان موجودي برخوردار از حق انتخاب بوده و به همين سبب، مسئول و پاسخگوي اعمال و رفتار خويش است توسط آيات متعددي نيز در قرآن كريم تأييدشده است. در ميان فيلسوفان جهان اسلام، كسي كه با گستردگي بيشتري به مفهوم جبر و اختيار پرداخته ملاصدرا است. صدرالدين محمد بن ابراهيم قوام شيرازي معروف به ملاصدرا يكي از بزرگترين فيلسوفان جهان اسلام بوده و بنيانگذار حكمت متعاليه است. ظهور ملاصدرا در حوالي پايان هزاره اول پس از پيدايش اسلام به وقوع پيوست. لذا، كارهاي او را ميتوان نمايش دهنده نوعي تلفيق از هزار سال تفكر و انديشه اسلامي پيش از زمان او به حساب آورد. با توجه به اينكه بحث انسانشناسي، در مشرق زمين همواره قالب ديني و مذهبي داشته است به بررسي تطبيقي مفاهيم نظريه انتخاب با آراء صدرالمتالهين ملاصدرا خواهيم پرداخت