استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره . Pistacia khinjuk Stocks براي ارزيابي تنوع ژنتيكي ارقام تجاري پسته ايراني

Assessment of Genetic Diversity among Iranian Pistachios Using Microsatellites Isolated from Pistacia khinjuk

به منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي ارقام پسته ايراني، كارايي آغازگرهاي ريزماهواره اي جداسازي شده از گونه وحشي خنجوك(.Pistacia khinjuk Stocks) روي ژنوتيپ‌هاي تجاري پسته متعلق به گونه .P.vera L بررسي شد. از مجموع 27 جفت آغازگر SSR استفاده شده، 25 جفت آغازگر قادر به تكثير DNA در ارقام مختلف پسته بودند كه از اين تعداد، 19 جفت آغازگر تكثير تميز و قابل تفسيري داشته و از انتقال‌پذيري مطلوبي روي ارقام اهلي برخوردار بودند. مقايسه الگوهاي تكثير نشان داد، 11 جفت آغازگر محصول چندشكل دارند كه مجموع 48 آلل در دامنه‌اي از دو تا 11 آلل را در بين ژنوتيپ‌هاي تحت بررسي تكثير نمودند. متوسط تعداد آلل به ازاي هر جايگاه و هتروزيگوسيتي مشاهده شده، به ترتيب 3/69 و 0/69 محاسبه گرديد كه حاكي از محتواي بالاي اطلاعات نشانگرهاي استفاده شده بود. بر اساس تجزيه خوشه‌اي به روش UPGMA و ضريب تشابه ني، ژنوتيپ‌هاي تجارتي پسته يك گروه بزرگ با سه زير گروه متفاوت را تشكيل دادند، در حالي كه ژنوتيپ‌هاي قزويني ‌زودرس و سرخس كه ميوه‌هاي ريزتري داشته و به مناطق خاصي محدود هستند، در دو گروه متفاوت و مستقل از گروه ارقام تجاري پسته قرار گرفتند. به نظر مي‌رسد ژنوتيپ قزويني زودرس از سرخس مشتق شده باشد كه ژنوتيپ اخير احتمالاً يك ژنوتيپ تأثيرگذار در تكامل پسته‌هاي تجاري مي‌باشد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه نشانگرهاي ريزماهواره پسته خنجوك با پراكندگي مناسب در طول ژنوم، از انتقال پذيري مناسبي بر روي ژنوتيپ‌هاي پسته اهلي برخوردار هستند و بنابراين مي‌توان از اين نشانگرها براي انگشت نگاري ژنتيكي ارقام تجاري پسته استفاده نمود.

Microsatellite DNA markers isolated from wild species khinjuk (Pistacia khinjuk Stocks.) were used to evaluate the genetic diversity available in Iranian pistachio cultivars. Out of the 27 SSR primers tested initially, 25 could amplify the DNA in different pistachio cultivars, of which 19 primer pairs produced clear bands. Based on the amplification profiles of the genotypes by the remaining primer pairs, eight primers produced a monomorphic product and other 11 microsatellites markers were found polymorphic among the genotypes. The number of putative alleles amplified by each polymorphic SSR locus ranged from two to eleven alleles with a total of 48 alleles. An average of alleles and observed heterozygosity per locus was 3.69 and 0.69 respectively, showing that these microsatellites are highly informative for pistachio fingerprinting. The UPGMA cluster plots based on nei index placed the 20 commercial pistachio cultivars into a major group containing three distinguished subgroups however, genotypes, namely, Ghazvini zudras and Sarakhs (wild P. vera), were clearly situated into two distinct clusters, distant from the domesticated genotypes studied here. Both Ghazvini zudras and Sarakhs are known as small-fruited genotypes which are grown in restricted regions. Therefore, the distinctness of these genotypes can be attributed to their geographical isolation and morphological characteristics. It seems that Ghazvini zudras probably originated from Sarakhs variety which posses an important role in development of pistachio cultivars. The present study revealed that the khinjuk pistachio microsatellites are well distributed in the genome of P.vera , and are informative for estimating the extent of genetic diversity and characterization of pistachio cultivars.