تأثير كلات روي بر مقاومت به خشكي گندم (. Triticum aestivum L)

Effect of Zinc - Chelate on Drought Tolerance of Wheat ( Triticum aestivum L.)

به منظور بررسي تأثير مصرف كلات روي بر مقاومت به خشكي گندم كراس آزادي آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد شده با 3 تكرار در شهرستان خرامه واقع در شرق شيراز طي سال زراعي 84 - 1383 به مرحله اجرا در آمد. كرت‌هاي اصلي مربوط به تنش خشكي شامل شاهد، تنش خشكي در مراحل گل‌دهي و مرحله شيري دانه و تنش خشكي توأم در دو مرحله گل‌دهي و شيري دانه بود و كرت‌هاي فرعي شامل چهار مقدار مصرف روي به فرم كلات روي در سطوح شاهد (عدم مصرف روي)، 5 ، 10 و 15 كيلوگرم در هكتار در نظر گرفته شد. نتايج آزمايش نشان داد كه مصرف اين كود در شرايط خشكي مي تواند افزايش معني‌داري در سطح احتمال 5 درصد بر تعداد سنبله در متر مربع ايجاد كند. تنش خشكي وزن هزار دانه گندم را كم كرد. كمترين وزن هزار دانه مربوط به تنش خشكي توام در مرحله گل‌دهي و شيري دانه به مقدار 29/78 گرم به دست آمد كه با مصرف 15 كيلوگرم از روي نيز وزن دانه حفظ شد. تيمارهاي تنش خشكي به طور معني‌داري موجب كاهش عملكرد دانه شد (14/17% كاهش نسبت به شاهد). در حالي كه مصرف كلات روي مقاومت گندم را به كاهش عملكرد در شرايط خشكي افزايش داد. در واقع عدم كاهش تعداد دانه در سنبله گندم تحت شرايط خشكي كه در نتيجه مصرف كلات روي حاصل شده، منجر به مقاومت در كاهش عملكرد دانه و شاخص برداشت حاصل از آن شده است. به طور متوسط مصرف 15 كيلوگرم از كلات روي نيز شاخص برداشت را نسبت به شاهد 22% افزايش داد.

In order to investigate the effect of zinc - chelate on drought tolerance of Azadi cross wheat, a randomized complete block design was conducted as split plot with three replicates in the Kherameh during 1383 - 1384. The main plot was four drought levels (control and drought stress in the stages of flowering, seed milk stage and two phases, together), and sub plot was zinc - chelate rates 0, 5, 10 & 15 kg per hectare. The results showed that zinc application under drought conditions increased spike per square meter significantly at the 5% level. Drought stress decreased 1000 - seed weight. Least of 1000 - grain weight was in two phases of flowering and seed milk stage together (29.78 g). The application of 15kg zinc -chelate fixed 1000 - seed weight. Treatments of drought stress decreased seed yield significantly (14.17% in the proportion of control), but zinc - chelate application increased wheat tolerance to seed yield decrease. Zinc - chelate application prevented from seed number decrease per wheat spike under drought conditions that was caused to tolerance of seed yield and harvest index decrease. The application of 15 kg zinc - chelate increased harvest index in comparison of control amount of 22%.