بررسي عوامل مؤثر بر تمركزجغرافيايي صنايع غذايي و آشاميدني با استفاده از داده‌هاي پانل پويا

Factors Affecting the Geographic Concentration of Food and Drink Industries Using Dynamic Panel Data

اين مقاله با هدف بررسي عوامل مؤثر بر تمركز جغرافيايي صنايع غذايي و آشاميدني با استفاده از داده‌هاي پانل پويا، براي 28 استان كشور در دوره زماني 1391-1380 انجام گرفته است. براي سنجش ميزان تمركز بنگاه‌ها از شاخص تمركز هرفيندال- هيرشمن(HHI)استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان دهنده اثر مثبت و معني‌دار متغير نخست شهري (با ضريب 1/07) بر تمركز جغرافيايي صنايع غذايي و آشاميدني است كه نشان مي‌دهد اين صنايع تمايل به استقرار در نزديكي نخست شهرها (بزرگ‌ترين شهر استان) را دارند. با اين حال رابطه معكوسي بين متغير فاصله اقتصادي (با ضريب 0/067-) و تمركز صنايع غذايي و آشاميدني وجود دارد كه نشان مي‌دهد فاصله اقتصادي مانعي براي تمركز بنگاه‌ها مي‌باشد. همچنين متغير سهم استان از موجودي سرمايه كشور (با ضريب 0/146) اثر مثبت معني‌داري بر تمركز بنگاه‌ها داشته است. بر اساس يافته‌هاي تحقيق به كارگيري سياست‌هاي لازم جهت كاهش فاصله اقتصادي بين استان‌ها توصيه مي‌گردد.

This article aims to examine the factors influencing the geographic concentration of food and drink industries using dynamic panel data for 28 provinces in the period from 2001 to 2012. Herfindahl-Hirschman concentration index is used to measure the concentration of firms. The results show positive and significant effect of primacy (with a coefficient 1/07) on the geographic concentration of food and beverage which shows that these industries tend to settle near the first cities (largest city). However, there is an inverse relationship between economic distance variable (with a coefficient -0/067) and geographic concentration of food & beverage industries that shows economic distance is an obstacle for firms concentration. The province share of the capital stock of the country (with a coefficient 0.146) had a significant positive effect on firms concentration. According to the results, using the policies to reduce economic distance between provinces is recommended.