تحليل مقالات نقد كتاب هاي زبان شناسي ايران بر اساس الگوي فراگفتمان هايلند

The Analysis of book review Articles in Iranian Linguistics Journals based on Hyland's Metadiscourse Model

در چارچوب نظري فراگفتمانِ (metadiscourse) هايلند (2005) الگويي براي تحليل تعامل ميان نويسنده متن و مخاطب آن ارائه شده است. مطابق با اين الگو، نويسنده از ابزارهاي مختلف فراگفتماني نظير نگرش نماهاي (attitude markers) مثبت و منفي (صفاتي نظير شيوا، ضعيف)، ترديدنماها (hedges) (كلماتي مانند شايد)، و يقين نماها (boosters) (قيدهايي مانند حتماً) براي بيان ارزش هاي يك پديده يا ميزان ترديد يا قطعيت خود در خصوص يك گزاره استفاده مي كند. در پژوهش حاضر كوشيده ايم بر اساس الگوي نظري هايلند، تصويري عيني از گونه (genre) نقد كتاب در زبان فارسي ارائه دهيم. به اين منظور چهل مقاله نقد كتابِ منتشر شده در نشريات علمي-پژوهشي زبان شناسي ايران را به عنوان پيكره پژوهش انتخاب كرده و فراوانيِ چهار متغير كلامي شامل نگرش نماي مثبت، نگرش نماي منفي، ترديدنما و يقين نما را بررسي كرده ايم. يافته ها نشان مي دهد فراوانيِ نگرش نماهاي منفي در كل پيكره بيش از ساير متغيرهاي كلامي است. همچنين معلوم شد كه منتقدان، اغلبِ متغيرهاي كلاميِ مورد نظر را در بخش پايانيِ مقالات نقد به كار مي برند. يافته ها در دو گروهِ منتقدان زن و مرد نيز جالب توجه است، به طوري كه فراوانيِ نگرش نماهاي منفي و يقين نما در نقدهاي مربوط به منتقدانِ مرد دو برابرِ متون مربوط به منتقدان زن است و به اين ترتيب، رويكرد جنسيت گرا در خصوص زبان و كاربرد آن تقويت مي گردد. همچنين مشخص شد كه در ارزيابيِ كتاب، منتقدان زن بيش از منتقدان مرد به نويسنده كتاب توجه مي كنند و برعكس، منتقدان مرد بيشتر به خودِ كتاب مي پردازند.

Hyland (2005) presents a theoretical framework on metadiscourse to treat interaction between a text writer and the intended reader. Based on this model, any writer employs a number of devices such as positive and/or negative attitude markers (adjectives like eloquent, weak), hedges (adverbs such as maybe), and boosters (adverbs such as certainly) to convey the values of a phenomenon or the (un)certainty of expressed statement. This study takes Hyland (2005)’ model to provide a concrete scheme of book review genre in Persian language. As such, forty book reviews published in Iranian peer-reviewed linguistics journals are selected as the corpus of study, and the frequency of four discourse variables including positive attitude markers, negative attitude markers, hedges, and boosters are analyzed. The findings indicate that the negative attitude markers are the most frequent interaction devices. It is also shown that most discourse markers are used in the closing section of book reviews. In addition, the frequency of negative attitude markers as well as boosters in the corpus of male critics is higher than that of female ones giving weight to the gender divide over language use. It is also revealed that female critics mainly deal with the writer of the book to be reviewed while male critics mostly analyze the book itself.