بررسي اصل توالي رسايي و قانون مجاورت هجا در واژه هاي سه هجايي با هجاي آغازين CVCC در زبان فارسي

A Study of Sonority Sequencing Principle (SSP) and Syllable Contact Law (SCL) in Three Syllable Words with Initial CVCC in Persian

در پژوهش حاضر، ميزان رعايت اصل توالي رسايي و قانون مجاورت هجا در واژه هاي سه هجايي بررسي شده است. بدين منظور، لغات دو فرهنگ لغت مهشيد مشيري و نيز دوره دوجلدي معين بررسي شد و در بين حدود صد هزار واژه بررسي شده، فقط 269 واژه سه هجايي با هجاي آغازين cvcc پيدا شد. سپس توالي واكه ها و توالي همخوان ها، استخراج و با استفاده از مقياس رسايي گوسكوآ (2004) ، رعايت اصل توالي رسايي و قانون مجاورت هجا بررسي شد. نتايج حاصل از بررسي ساخت هاي هجايي (c) vcc. cv (c) (c). cv (c) (c) نشان مي دهند واكه هاي a/و eو/o نسبت بهa/ و i و/u تمايل بيشتري دارند تا در جايگاه هسته هجاي اول ظاهر شوند. در بين واكه هاي كوتاه نيز واكه /a/ اولويت دارد. به عبارتي، واكه هاي رساتر بسامد بيشتري دارند. همچنين، كاهش ميزان رسايي در خوشه همخواني هجاي اول با فراواني 212 مورد (معادل 78 درصد داده ها) ، شاهدي بر رعايت اصل توالي رسايي در اين توالي درون هجايي است. در بررسي قانون مجاورت هجا نيز مشخص شد در مرز هجاي اول و دوم تمايل به نقض اين قانون وجود دارد؛ به طوري كه در 133 مورد، افزايش ميزان رسايي وجود دارد.

This paper aims to study Sonority Sequencing Principle (SSP) and Syllable Contact Law (SCL) in three-syllable words in Persian. For this purpose, Mahshid Moshiri’s Persian dictionary, along with the two-volume set of Moein Persian Dictionary were applied. After analyzing about one-hundred thousand words, only 269 three-syllable words with an initial syllable CVCC were found. Then, vowels and consonants sequences were obtained, and SSP and SCL were investigated by using Guskova Sonority Scale. The results of (c)vcc.cv(c)(c).cv(c)(c) show that short vowels of a e o are more inclined to appear at the nucleus of the first syllable than the long vowels of ɑ i, and u. Also, among short vowels, ‘a’ has the priority. In other words, more sonorant vowels possess higher frequency. In addition, there is a fall in sonority in the first syllable of consonant clusters with a frequency of 212 (78% of the data), that shows the observance of SSP in intra-syllables sequence. It is also concluded that SCL in the first and second syllable boundaries is violated, so that there is a rise in sonority in 133 words.