سيب فريب (پژوهشي در باره بازتاب ميوه ممنوعه در شعر امروز)

(Apple of deceit (a survey on reflection of the forbidden fruit in the contemporary poetry

سروده هاي شاعران جز اين كه آينه ذهن و ذوق هنري و ادبي پديدآورندگان خودند، آينه آموخته ها و دانسته هاي گوناگون آنان نيز هستند. و بازتاب هرچند فشرده و گذراي همين آموخته ها و دانسته هاست كه آثار ادبي را از داده هاي گوناگون تاريخي، اساطيري، جامعه شناختي و ... سرشار مي سازد. اين داده ها خاستگاه هاي گوناگوني دارند كه يكي از زاينده ترين آن ها داستان هاي اساطيري و تاريخي است؛ به ويژه داستان هاي پيامبران و قهرمانان. از ميان داستان هاي پيامبران نيز داستان آدم و حوا به ويژه داستان ميوه ممنوع از ديرباز در سروده هاي شاعران بازتاب گسترده اي داشته؛ در اين پژوهش به شيوه توصيفي و تحليلي كوشيده ايم به اين پرسش ها پاسخ دهيم كه اين داستان در شعر امروز چه بازتابي، چه دگرگوني هايي، و چه كاركرهايي داشته است و به اين نتيجه رسيده ايم كه اين داستان در غزل امروز هم بسامدي بيشتر يافته و هم حال و هوايي تازه تر. برجسته ترين تازگي آن نيز جا به جايي ميو ه ممنوع از گندم به سيب است و اين جابه جايي بي گمان پي آمد آشنايي شاعران امروز با ادبيات فرنگ است. از ره آوردهاي اين جابه جايي نيز كاركردهاي نمادين تازه سيب است كه نماد عشق، مهرباني، فريب، وسوسه، گناه و ... است.

Poetry is a mirror, reflecting the authors' literary and artistic taste besides their knowledge and understanding of the world. The concise reflection of this knowledge will make literary works loaded with various historical, mythological, and sociological information. These data originate from different sources among which mythological legends, specifically the story of prophets and heroes, are the most rewarding. One of the myths, constantly inspiring poets, seems to be the story of Adam and Eve. The story of the forbidden fruit is a significant scene of this tale that has been widely reflected in modern sonnets. Employing descriptive-analytical method, we sought to study this story in the modern poetry and the differences that have been made to it in Persian poems. The necessity of this study is to become familiar with the modern poetry. The results indicated that this story is mostly employed in modern sonnets. Moreover, modern poems sound to have a different view of the mentioned story. The most obvious change in these poems is the application of apple instead of wheat which is a direct result of modern poets' acquaintance with the Western literature. That is the reason why apple is considered as a symbol of love, kindness, deception, temptation, guilt, etc. nowadays.