دستاوردهاي نظامي ايران و معماي امنيت در خاورميانه (با تاكيد بر اعضاي شوراي همكاري خليج فارس)

Iran’s Military Achievements and the Security Dilemma in the Middle East

هر چند بسياري از كشورها اولويت هاي خارجي خود را به گونه­اي مطرح مي­كنند كه بُعد امنيتي را از جايگاهي كه در واقع در سياست خارجي اين كشورها دارد كمتر نشان دهند، امنيت همچنان جايگاه خود را به عنوان يك اولويت مهم در سياست خارجي حفظ كرده است. امنيت به ويژه در كشورهاي كمتر توسعه يافته كانون توجه است. درك مفهوم امنيت از سوي كشورها متفاوت است به صورتي كه منجر به تعارضاتي مي­شود كه «معماي امنيت» را به وجود مي آورد. جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از بااهميت ترين و قدرتمندترين كشورهاي منطقه، باتوجه به تجربيات خود در دوران جنگ تحميلي 8 ساله، به طور طبيعي در حال افزايش قدرت دفاعي بومي خود است. اين روندي است كه از سوي كشورهاي عربي خليج فارس كه افزايش توان نظامي خود را در خريدهاي تسليحاتي كلان از بيرون جستجو مي كنند، با نگراني دنبال شده است؛ نگراني كه با انجام مانورهاي نظامي ايران در بخش­هاي مختلف افزايش مي­يابد. نمودِ اين احساس تهديد را مي توان در مناسبات كشورهاي فوق با ايران و در موضع­گيري هاي سياسي آن ها مشاهده نمود. پژوهش حاضر درصدد بررسي تاثير فعاليت­ها و دستاوردهاي نظامي ايران بر جهت­گيري خاورميانه عربي به ويژه اعضاي شوراي همكاري خليج فارس است.

Security has kept its status as the most important priority in state foreign policy. However, since there are different understandings of the notion of security among states, it creates conflict of perceptions which leads to 'security dilemma'. The Islamic Republic of Iran as a major power in the Middle East, relying on its experiences of the eight-year-war imposed on it by Saddam Hussein, is enhancing its defense capabilities. This trend has made concerns among Arab states of the Persian Gulf who seek for their security and defense enhancement through huge arms purchases from abroad. The output of this threat perception is seen in their relations and political positions toward Iran. The present article aims to assess the impacts of Iran’s homegrown military achievements on political positions of Middle East countries, in particular the members of the Persian Gulf Cooperation Council.