تأثير مقادير مختلف نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد و ميزان روغن دانه ارقام كنجد در منطقه بوشهر

Effect of Nitrogen Fertilizer on Yield and Yield Components of Three Sesame Cultivars in Bushehr Province

به منظور بررسي تاثير مقادير مختلف كود نيتروژنه (0، 30 و 60 كيلوگرم در هكتار) بر عملكرد كمي و كيفي سه رقم كنجد (Sesamum indicum L.) (داراب 14، زرقان و دشتستان)، آزمايشي در سال 1386 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان بوشهر انجام گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار به اجرا درآمد. كاربرد نيتروژن بر تعداد كپسول در ساقه اصلي، تعداد كپسول در بوته، تعداد شاخه هاي فرعي، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه و درصد روغن دانه تاثير معني داري داشت، اما بر وزن هزار دانه تاثير معني داري مشاهده نگرديد. شاخص برداشت در بين سطوح كودي نيتروژن 30 و 60 كيلوگرم در هكتار اختلاف معني داري نداشت. با افزايش ميزان كود نيتروژن عملكرد دانه در كليه ارقام به صورت معني داري افزايش يافت. ولي واكنش هر يك از ارقام در كاربرد ميزان هاي مختلف نيتروژن يكسان نبود. اين پژوهش نشان داد كه كنجد رقم محلي دشتستان با كاربرد تيمار كودي 60 كيلوگرم نيتروژن در شرايط منطقه كشت، در بسياري از صفات مورد مطالعه به ويژه عملكرد دانه نسبت به دو رقم محلي زرقان و داراب 14 برتري دارد، ولي از لحاظ كيفي رقم داراب 14 در مقايسه با دو رقم ديگر داراي درصد روغن بالاتري بود.

A study was conducted in 2007 to investigate the effect of nitrogen fertilizer rates (0, 30, 60 Kg ha-1) on some agronomic characteristics, seed yield and oil percentage in three Sesame(Sesamum indicum L.) cultivars (Dashtestan, Darab 14, and Zarghan) in Kaki region (Bushehr Province). The type of design was completely randomized block with factorial arrangement and three replications. Nitrogen(N) fertilizer had a very significant effect on agronomic characteristics, such as number of capsules in the main stem, number of capsules per plant, branches /plant, biological yield, seed yield ,and oil percentage, but had no effect on 1000 seed weight. There was no significant difference between the application of 30 and 60 Kg of N fertilizer ha-1 with respect to harvest index. Seed yield increased as N rate increased, but each cultivar had a different response to different rates of nitrogen. Dashtestan and Zarghan had superiority over Darab 14 with respect to overall agronomic properties such as response to fertilizer and early maturity, but from the qualitative point of view, Darab 14 produced higher percentage of oil.