بحران سوريه؛ امكان و امتناع مداخله بشردوستانه

The Syrian Crisis: the Possibility or Refusal of Humanitarian Intervention

در روند تحولات پرشتاب سوريه، راهكارهاي متفاوتي از سوي بازيگران منطقه اي و فرامنطقه اي براي پايان بخشيدن به بحران اين كشور پيگيري شده است. يكي از آن ها امكان مداخله نظامي در پرتو و به بهانه اصول حقوق بين الملل بشردوستانه ـ مداخلات بشردوستانه، اصل مسئوليت حمايت، ممنوعيت كاربرد سلاح هاي كشتارجمعي است. در واقع، جبهه كشورهاي غربي در بحران سوريه، تغيير وضع موجود را با سرنگوني اسد و جايگزيني يك نظام سياسي جديد دنبال مي كنند. پيش از اين كشورهاي غربي موفق به تصويب قطعنامه 1973 عليه ليبي در مارس 2011 شدند و با پشتوانه آن، اقدام به مداخله نظامي در ليبي نمودند. غربي ها با وجود مخالفت هاي كشورهايي چون؛ ايران،چين و روسيه، به دنبال نوعي مداخله نظامي در سوريه براي نيل به اهداف و منافع خود هستند. لذا همانند جنگ ناتو عليه يوگسلاوي سابق در سال 1999 و حمله آمريكا به افغانستان در سال 2001 و عراق در سال 2003 كه نمونه هاي بارز مداخله يك جانبه و چندجانبه مي باشند، در مورد سوريه نيز بحث درباره امكان مداخله نظامي و توجيه پذيري آن برمبناي حقوق بين الملل در محافل سياسي و حقوقي بسيار مطرح مي گردد. اين پژوهش تلاش دارد تمامي توجيهات حقوقي امكاني/ امتناعي درباره بحث مداخله بشردوستانه در سوريه را مورد بحث، نقد و بررسي قرار دهد.

As for Syrian developments, several solutions have been introduced by regional and trans-regional players. Among them is the possible military intervention at the guise of international humanitarian law principles, the responsibility to protect and the ban on applying weapons of mass destruction. In spite of opposition by Iran, China, and Russia, the Western countries look for a military intervention in Syria to obtain their goals. Similar to the NATO intervention in the former Yugoslavia in 1999 and the US strike to Afghanistan and Iraq in 2001 and 2003, which are clear patterns of unilateral and multilateral interventions, there are debates on the possibility of military intervention in Syria justified by international law. The present article aims to assess and criticize the legal justifications for possibility or refusal of humanitarian intervention in Syria.