سياست خارجي در اسلام

Foreign Policy in Islam

سياست خارجي مهم ترين وجه زندگي اجتماعي ـ سياسي ملت ها و كشورها به شمار مي رود، چون بقا و حيات آن ها به سياست خارجي بستگي دارد. از اين رو، تلاش براي درك و فهم ماهيت و رفتار سياست خارجي كشورها يكي از دلمشغولي هاي فكري و ذهني محافل علمي و دانشگاهي بوده و است. به گونه اي كه حوزه مطالعاتي تحليل سياست خارجي جهت پاسخ گويي به اين كنجكاوي و دل نگراني تاسيس و توسعه يافته است. تحول و تكامل اين رشته، مطالعات گسترده و رويكردهاي نظري متنوع و متعددي را در متن و بطن خود پرورده و پرداخته است. هدف و مقصد همه تلاش هاي فكري و كنش هاي معرفتي، واكاوي ماهيت و واگويي رفتار كشورها در عرصه بين المللي است (دهقاني فيروزآبادي، 1:1388). سئوال مقاله حاضر آن است كه آيا سياست خارجي در اسلام نيز داراي اهميت و اعتبار بوده است؟ به بياني ديگر آيا اسلام نيز به تعريف الگوها و چارچوب هاي نظري پيرامون چگونگي تعامل با كشورهاي ديگر پرداخته است؟ آيا سياست خارجي اسلام قابليت به كارگيري و اجرا توسط دولت هاي اسلامي كنوني را دارد و يا الگوهاي ارائه شده به دوران پيش از نظام وستفالي محدود مي گردد؟ پاسخ به اين سئوالات هدف اصلي مقاله حاضر است و تلاش مي گردد به تبيين نگرش اسلام به سياست خارجي و ارائه الگوي سياست خارجي اسلامي پرداخته شود .

Foreign policy is one of the key aspects of socio-political life of nations. The main point of this article is to see if the realm of ‘foreign policy’ is a post-Westphalian phenomenon or Islam, as an inclusive divine religion, has anything to offer in this regard. The article observes that there is a pattern of ‘Islamic foreign policy’ and explains its main principles. As Islam is the religion of peace and mercy, it concludes, the foreign policy of an Islamic state has to promote peaceful coexistence, cooperation, stability and healthy relations with other nations, as it has to secure the independence and dignity of the Islamic Ommaht (Nation) and promote a ‘just and fair world’ for all. The author believes that Islamic foreign policy is a combination of idealism and realism and has high applicable potentials to maintain the dignity, independence, growth and development of Islamic nation-states, as the experience of the Islamic Republic of Iran indicates.