تأثير فاكتورهاي آب و هوايي بر اسپورزايي قارچ عامل بيماري بلاست برنج در استان گيلان

Effect of Weather Factors on Sporulation of Rice Blast Disease Causal Agent in Guilan Province

مطالعه جامعي در ارتباط با تعيين فاكتورهاي پيش بيني كننده بيماري بلاست برنج و ارزيابي خسارت ناشي از اين بيماري در استان گيلان در دست اجرا است. در بخش مقدماتي اين تحقيق، تاثير فاكتورهاي اقليمي بر جمعيت مزرعه اي اسپورهاي عامل بلاست (Pyricularia grisea) و پيش آگاهي بيماري مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور طي فصل زراعي سال هاي 1385 و 1386 در سه شهرستان رشت، انزلي و لاهيجان مزارعي در فاصله 5 كيلومتري ايستگاه هاي هواشناسي انتخاب شد و تراكم اسپورهاي هوازاد در اين مزارع به كمك اسپورتراپ و به صورت روزانه اندازه گيري شد. داده هاي آب و هوايي شامل مقدار بارش (بر حسب ميلي متر)، بيشينه و كمينه درجه حرارت روزانه، بيشينه و كمينه رطوبت نسبي روزانه و ساعات آفتابي از ايستگاه هاي هواشناسي دريافت گرديد. سپس ارتباط بين جمعيت اسپورهاي شكارشده با فاكتورهاي آب و هوايي مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفت و مهم ترين فاكتورهاي موثر آب و هوايي در جمعيت مزرعه اي اسپورهاي عامل بيماري بلاست و نهايتا پيش آگاهي بيماري تعيين گرديد. در اين تحقيق مشخص شد كه مقدار بارش، كمينه رطوبت نسبي روزانه، بيشينه درجه حرارت روزانه و ساعات آفتابي از مهم ترين عوامل پيش بيني كننده بيماري بلاست برنج در استان گيلان هستند و وجود شرايط مناسب آب و هوايي مانند بارندگي، افزايش كمينه رطوبت نسبي روزانه، كاهش بيشينه درجه حرارت روزانه و كاهش ساعات آفتابي (هواي ابري) به افزايش جمعيت مزرعه اي اسپورهاي عامل بلاست و وقوع بيماري بلاست در مزرعه طي هفت تا ده روز بعد از وقوع شرايط مساعد كمك قابل توجهي خواهد نمود.

A comprehensive study is underway now to determine the predicting factors of rice blast and its loss assessment in Guilan province. In a preliminary study, the effect of climatic factors on spores population and forecasting the disease were considered. So, during cultivation season of 2006 and 2007, some fields were chosen five kilometers away from weather stations in three regions of Guilan, including, Rasht, Lahijan and Anzali, and the daily spore population was measured on slides. Climatic data including precipitation (mm), maximum and minimum daily temperature, maximum and minimum daily humidity and sunny hours were obtained from weather stations. Then the relation between spore population and weather data was analyzed, and the most important climatic factors affecting spore population and predicting of rice blast were determined. It was concluded that climatic factors such as precipitation (mm), maximum daily temperature, minimum daily humidity and sunny hours are the most important factors for predicting rice blast in Guilan province. Spore population was positively correlated with precipitation, increase of daily minimum humidity, decrease of daily maximum temperature and decrease of sunny hours. The blast disease occurred in the fields during next 7 to10 days.