درونزايي قيمت و مقدار در تجزيه و تحليل تقاضاي گوشت مرغ و گاو: شواهدي از گراف هاي غيرچرخشي سودار

Price and Quantity Endogeneity in Demand Analysis of Chicken and Beef Meat: Evidence from Directed Acyclic Graphs

در اين مطالعه روابط علي بين متغيرهاي موجود در بازار گوشت مرغ و گاو در فاصله سال هاي 1353 تا 1383 در ايران بررسي شد . براي اين منظور آلگوريتم هاي عليت حاصل از گراف هاي غير چرخشي سودار، بر اساس ماتريس هم بستگي جملات اختلال الگوي تصحيح براساس هم بستگي جزئي و آلگوريتم PC خطاي برداري و استفاده مستقيم از داده ها به كار برده شد . در بررسي جريان عليت، آلگوريتم با استفاده از الگوي شبكه اي بيزين مورد استفاده قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد بين مقادير مصرف گوشت مرغ و گاو و GES شاخص هاي قيمت آنها رابطه علي مشخصي وجود ندارد . بنابراين به نظر مي رسد دخالت دولت و متغيرها ي ديگري در اين بازارها تأثيرگذار باشند . در نتيجه اين الگو مي تواند ابزاري براي پيش بيني اثر اين متغيرها باشد. البته در بازار اين دو كالا، روابط علي بين مقادير مصرف، قيمت و متغيرهاي د يگر وجود دارد . شاخص قيمت گوشت گاو به عنوان متغير درونزا تحت تأثير شاخص قيمت گوشت مرغ، شاخص قيمت مواد خوراكي غير گوشتي، شاخص قيمت مواد غير خوراكي، مخارج مصر في سرانه و مقاد ير مصرف گوشت مرغ مي باشد . مقدار مصرف گوشت گاو متغير برونزا بوده و كمتر تحت تأ ثير متغيرهاي ديگر قرار گرفته است . شاخص قيمت گوشت مرغ درونزا بوده و تحت تأثير شاخص قيمت گوشت گاو ، مخارج مصر في سرانه و شاخص قيمت مواد غير خوراكي است . مقدار مصرف گوشت مرغ نيز درونزا بوده تحت تأثير مقدار مصرف گوشت گاو و شاخص قيمت مواد خوراكي غير گوشتي بوده است . با توجه به نتايج بر اي بهبود بازارهاي مختلف گوشت سياست هاي متفاوتي مي تواند مؤثر باشد و روش گراف هاي سودار راهنمايي در اين زمينه مي باشد.

In this study the causality relationship among variables in chicken and beef markets were investigated based on annual data from 1974 to 2004 in the I.S. of Iran. For this purpose, causality algorithms emerging from directed acyclic graphs were used in two cases, one based on co- integration analysis and innovation correlation matrix of Vector Error Correction Model (VECM) and the other using data directly. In the investigation of causality process, PC algorithm based on partial correlations and GES (Greedy Equivalent Search) based on Bayesian network model were used. The results revealed that there is no specific causality relation between chicken and beef consumption and their price indices. Thus it seems other variables and government interventions are effective factors in these markets. Therefore, this model is an instrument for forecasting changes of these variables. In these markets there are causality relations among price indices, quantities of consumption and other variables. Beef price index as endogenous variable, is under the effect of chicken price index, non meat food price index, non food price index, per capita expenditure and quantity of chicken consumption. The quantity of beef consumption is predetermined and isn’t under the effect of other variables. Chicken price index is endogenous and under the effect of beef price index, per capita expenditure and non food price index. Also chicken quantity consumption is endogenous and under the effect of beef quantity consumption and non meat food price index. With respect to the findings, for effectiveness, policy initiatives aimed at improving in meat industry should be different for different meat markets and the method of directed graphs can be used a s a guideline.